Preventie van contrastnefropathie

Contrast-induced nephropathy (CIN) is defined as an increase in serum creatinine following intravascular administration of iodinated contrast media. Patients with pre-existing kidney disease therefore receive intravenous periprocedural hydration, as recommended by guidelines. The costs for preventive hydration are high, EUR 56.6 million annually in the Netherlands alone. However, evidence on the efficacy of this preventive measure is scarce. There are only two randomized placebo-controlled trials on the efficacy of hydration. Hard evidence proving a causal relationship between CIN and morbidity or mortality is lacking, although some associations have been found. In the vast majority of CIN patients, renal function recovers within weeks or months. Research is needed to study whether patients with mild chronic kidney disease truly benefit from preventive hydration.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Jodiumhoudende contrastvloeistoffen worden ingezet bij beeldvormende procedures en radiologische interventies. Een bekende bijwerking van contrastvloeistoffen is contrastnefropathie, een acute achteruitgang van de nierfunctie die 2-5 dagen na intravasculaire contrasttoediening optreedt.

Bij patiënten met een hoog risico op contrastnefropathie wordt hydratie als voorbereiding toegepast, conform de CBO-richtlijn ‘Voorzorgsmaatregelen bij jodiumhoudende contrastmiddelen’.1 Hierbij wordt hoog risico gedefinieerd als een risico op dialyse door contrastnefropathie hoger dan 1%. Het aantal patiënten dat volgens deze richtlijn een indicatie voor hydratie heeft, is zeer groot.

Het is echter onbekend of er een direct oorzakelijk verband is tussen contrastnefropathie en negatieve langetermijneffecten zoals de noodzaak tot – eventueel tijdelijke – dialyse en mortaliteit. Hydratie brengt ziekenhuisopnames en organisatorische inspanningen met zich mee die veel geld kosten. In de praktijk klagen patiënten over de lange opnames. Daarnaast staat de effectiviteit van hydratie niet vast. Het is dan ook tijd dat de CBO-richtlijn, die uit 2007 dateert…