Zelfbeschadiging, in het bijzonder van de huid

Inleiding

Automutilatie is opzettelijke, fysieke zelfbeschadiging zonder suïcidale intentie.1-3 Besproken worden verschijningsvormen en pathogenese, waarbij aspecten van dermatologische automutilatie centraal staan. De bespreking mondt uit in enkele opmerkingen over de diagnostiek en de handelwijze in de klinische praktijk bij automutilerende patiënten.

Beschadiging van de eigen lichaamshuid is vermoedelijk de meest voorkomende vorm van automutilatie. Uit een onderzoek van Van Moffaert bleek dat dermatitis artefacta en het snijden in de huid te zamen 80 van de gevallen uitmaakten.4 In de restgroep kwamen onder andere voor het inslikken van lichaamsvreemde objecten, het veroorzaken van fracturen, het beschadigen van de genitaliën en enucleatie. Dermatologische artefacten komen vooral voor bij vrouwen in de leeftijdsgroep van 16 tot 36 jaar. Parasietenwaan, waarbij patiënten zich zeer ernstig kunnen excoriëren, komt relatief vaker voor bij ouderen, terwijl trichotillomanie, waarbij door het uittrekken van haren lokaal kale gebieden met een bizarre configuratie kunnen ontstaan, vooral vóórkomt…