Neuromodulatie voor overactieve-blaasklachten

Neuromodulation is used as a treatment for overactive bladder syndrome, if conservative management is ineffective or only partially effective.
Sacral neuromodulation is now a minimally invasive treatment as a result of improvements in surgical technique, and it has good long-term results. Nevertheless the risk of complications such as pain and decreasing effect is still present.
Developments in alternative neuromodulation treatments, such as posterior tibial nerve stimulation, pudendal nerve stimulation and intravesical injection therapy with botulinum neurotoxin, have extended the role of neuromodulation.
Intravesical injection therapy with botulinum toxin, along with sacral neuromodulation, has been included in the treatment algorithm of overactive bladder syndrome if this does not respond to conservative therapy.
When choosing for a neuromodulation therapy, the side-effects and complications of the treatments should be considered alongside the specific patient situation and evidence for effectiveness and long-term effectiveness.

Conflict of interest: none declared. Financial support: Medtronic, manufacturer of the InterStim neurostimulator, provided financial support to the scientific institution WAMU (urology Maastricht the Netherlands scientific activity’s). This funded travel expenses and provided grants for research and for visiting conferences to M.A.C. Smits MSc, Dr. T.A.T. Marcelissen, Prof. Ph.E.V. van Kerrebroeck and Dr. S.G.G. de Wachter. Prof. Ph.E.V. van Kerrebroeck and Dr. S.G.G. de Wachter also received a WAMU honorarium for consultancy and for giving lectures. Prof. Ph.E.V. van Kerrebroeck also received financial contributions from WAMU for developing educational presentations, and received reimbursement of travel expenses from Medtronic.

Samenvatting

Neuromodulatie wordt toegepast als behandeling van het overactieve-blaassyndroom, indien conservatieve therapie niet of niet volledig effectief is.
Door verbetering van de chirurgische techniek is sacrale neuromodulatie een minimaal-invasieve behandeling geworden, met goede langetermijnresultaten. Echter, het risico op complicaties, zoals pijn, en afname van het effect blijft aanwezig.
Ontwikkelingen in alternatieve neuromodulatiebehandelingen, zoals stimulatie van de N. tibialis posterior of N. pudendus, en intravesicale injectietherapie met botulinetoxine, hebben de rol van neuromodulatie vergroot.
Injectietherapie met botulinetoxine is naast sacrale neuromodulatie opgenomen in het behandelingalgoritme van het overactieve-blaassyndroom, indien deze niet reageert op conservatieve therapie.
Bij de keuze van een neuromodulatie therapie moet, naast de specifieke situatie van de patiënt en het bewijs voor het effect en het langetermijneffect, ook de bijwerkingen en complicaties van de behandeling in acht worden genomen.

Artikelinformatie

14 augustus 2012

In print verschenen in

week 33 2012

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A4135

Vakgebied

Urologie

Auteursinformatie

Maastricht Universitair Medisch Centrum, afd. Urologie, Maastricht.

Drs. M.A.C. Smits, arts-onderzoeker Urologie; dr. T.A.T. Marcelissen, aios Urologie; prof.dr. Ph.E.V. van Kerrebroeck en dr. S.G.G. de Wachter, urologen.

Contactpersoon: drs. M.A.C. Smits (martijn.smits@mumc.nl ).

Contact (martijn.smits@mumc.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: Medtronic, producent van het InterStimsysteem sacrale neuromodulatie, gaf financiële ondersteuning aan wetenschappelijke stichting Wetenschappelijke Activiteiten Maastrichtse Urologie (WAMU). Deze bekostigde reiskostenvergoeding en gaf beurzen voor onderzoek en congresbezoek aan drs. M.A.C. Smits, dr. T.A.T. Marcelissen, prof.dr. Ph. E.V. van Kerrebroeck en dr. S.G.G. de Wachter. Prof.dr. Ph. E.V. van Kerrebroeck en dr. S.G.G. de Wachter ontvingen daarnaast van WAMU honorarium voor consultancy en voor het geven van lezingen. Prof.dr. Ph.E.V. van Kerrebroeck ontving van WAMU tevens financiële bijdragen voor het ontwikkelen van opleidingspresentaties aan urologen wereldwijd.
Aanvaard op 21 mei 2012