Proactief testen bij hiv-indicatoraandoeningen

Nederland naar nul nieuwe hiv-infecties

Nederland naar nul nieuwe hiv-infecties
Saskia J. Bogers
Carlijn C.E. Jordans
Casper Rokx
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2021;165:D6177
Abstract

Om de hiv-epidemie te beëindigen moeten zorgverleners proactief een hiv-test aanbieden aan patiënten met een zogenoemde hiv-indicatoraandoening, zoals soa’s, hepatitis B of C, cervixcarcinoom of herpes zoster. Toch laten Nederlandse huisartsen en ziekenhuisspecialisten met enige regelmaat kansen liggen om hiv vroegtijdig op te sporen en daarmee aids te voorkomen. Hoe kunnen we ons testgedrag verbeteren?

Samenvatting

Om in Nederland het door de Verenigde Naties gestelde doel van 0 nieuwe hiv-infecties te bereiken, moeten we zorgen dat hiv vroegtijdig wordt gediagnosticeerd. Zodra de diagnose is gesteld kunnen mensen behandeld worden, waardoor aids en hiv-transmissie worden voorkomen. Optimale hiv-diagnostiek door huisartsen en medisch specialisten is daarom essentieel.

Het testen op hiv bij aandoeningen die met hiv in verband worden gebracht – de zogenoemde hiv-indicatoraandoeningen – is onderdeel van een evidencebased strategie om de hiv-epidemie te beëindigen en wordt in (inter)nationale richtlijnen aanbevolen.

Momenteel is er nog ruimte voor verbetering wat betreft de inzet van hiv-diagnostiek bij indicatoraandoeningen door dokters. Er zijn verschillende barrières bekend die de implementatie van deze teststrategie belemmeren, waaronder de relatieve onbekendheid van hiv-indicatoraandoeningen onder zorgverleners in Nederland. Toch hebben de meeste huisartsen en medisch specialisten regelmatig te maken met patiënten met hiv-indicatoraandoeningen. Het proactief testen op hiv bij patiënten met indicatoraandoeningen werkt destigmatiserend, is kosteneffectief, en draagt bij aan de volksgezondheid en eliminatie van hiv in Nederland.

Auteursinformatie

Amsterdam UMC, afd. Interne geneeskunde, Amsterdam: drs. S.J. Bogers, arts-onderzoeker infectieziekten. Erasmus UMC, afd. Interne geneeskunde en afd. Medische Microbiologie en Infectieziekten, Rotterdam: drs. C.C.E. Jordans, arts-onderzoeker infectieziekten; dr. C. Rokx*, internist-infectioloog.

*Namens de PROTEST 2.0-onderzoeksgroep en de #aware.hiv-onderzoeksgroep, waarvan de leden aan het einde van dit artikel worden vermeld.

Contact S.J. Bogers (s.j.bogers@amsterdamumc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: er zijn mogelijke belangen gemeld bij dit artikel. ICMJE-formulieren met de belangenverklaring van de auteurs zijn online beschikbaar bij dit artikel.

Verantwoording

Dit artikel is geschreven in samenwerking met leden van de PROTEST 2.0-onderzoeksgroep: prof.dr. Maarten F. Schim van der Loeff, prof.dr. Jan E.A.M. van Bergen en prof.dr. Suzanne E. Geerlings; en namens de #aware.hiv-onderzoeksgroep: prof.dr. Annelies Verbon. PROTEST 2.0 wordt gefinancierd door het Aidsfonds (P-42702) en het Hiv Transmissie Eliminatie in Amsterdam (H-TEAM)-consortium. #aware.hiv wordt ondersteund door de Federatie Medisch Specialisten via de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialist (SKMS, projectnummer 59825822) en het Aidsfonds (P-61803).

Auteur Belangenverstrengeling
Saskia J. Bogers ICMJE-formulier
Carlijn C.E. Jordans ICMJE-formulier
Casper Rokx ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Saskia
Bogers

Wij zijn verheugd dat NTvG een vraag van de week heeft geplaatst bij dit artikel: https://www.ntvg.nl/academie/vraag-van-de-week/moet-je-deze-patient-op-hiv-testen. Wij zijn echter van mening dat niet alleen bij de man van 45 jaar met een seborrhoïsche dermatitis een hiv-test zou moeten worden overwogen; ook bij de vrouw van 75 jaar met een herpes zoster zou dat moeten worden overwogen; op basis van leeftijd alleen kan de differentiaaldiagnose hiv niet worden verworpen. Herpes zoster is een erkende hiv indicatoraandoening waarbij de overweging hiv expliciet gemaakt dient te worden en de richtlijnen adviseren in principe te testen op hiv. Ook bij de vrouw van 34 jaar met 3 wisselende seksuele contacten in een jaar kan een hiv-test worden overwogen; de huidige NHG standaard “het soa-consult” beveelt aan om personen met veel wisselende contacten (3 of meer in de afgelopen 6 maanden) te testen op de vijf belangrijkste soa (https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/het-soa-consult). Indien de wisselende contacten dus allen plaatsvonden in de afgelopen 6 maanden, is een hiv-test geïndiceerd, maar ook daarbuiten valt hiv-diagnostiek te bespreken met de patiënt. Bij de man van 60 jaar met een orale candidiasis na een prednisolonkuur zijn wij het eens dat er een duidelijke alternatieve verklaring is voor deze indicatoraandoening en kan de hiv-test weloverwogen achterwege worden gelaten. Deze afweging dient in navolging van de ECDC richtlijnen wel expliciet te worden gemaakt (zie ook: https://webgate.ec.europa.eu/chafea_pdb/assets/files/pdb/20114202/20114202_d7_en_ps.pdf) .

Saskia Bogers, arts-onderzoeker Amsterdam UMC