Levertransplantatie bij acute leverinsufficiëntie: definitieve vervanging of hulplever?

– Orthotopic liver transplantation (OLT) has greatly improved the chances of survival in patients with acute hepatic failure. However, this mode of treatment requires lifelong immunosuppressive medication and negates the potential recovery of the host liver. In theory, auxiliary heterotopic liver transplantation (HLT) offers the diseased host liver a chance to regenerate, so that immunosuppression can be tapered off and eventually stopped. In the University Hospital Rotterdam Dijkzigt OLT and HLT were performed in two patients, with acute and subacute hepatic failure respectively. The patient undergoing OLT recovered quickly but needed a successful re-OLT after a serious rejection episode. The removed diseased liver showed no signs of regeneration at histology. The patient undergoing HLT also recovered well. HIDA scanning as well as liver biopsies of the host liver and the grafted liver 1 and 6 months after transplantation indicated full recovery of the host liver, so that immunfosuppression is being tapered off.

Samenvatting

Orthotope levertransplantatie (OLT) heeft de overlevingskansen van patiënten met acute leverinsufficiëntie aanzienlijk verbeterd. Definitieve vervanging van de zieke lever door een transplantaat impliceert echter wel dat de patiënt levenslang geneesmiddelen moet gebruiken ter voorkoming van afstoting. Niet zelden is in een lever die in verband met levenbedreigende leverinsufficiëntie werd verwijderd, levercelregeneratie aangetoond. Tijdelijke metabole ondersteuning door middel van een heterotope levertransplantatie (HLT) in afwachting van herstel van de zieke lever zou daarom een aantrekkelijke mogelijkheid zijn. In het Academisch Ziekenhuis Rotterdam-Dijkzigt werd bij een patiënt met acute leverinsufficiëntie een OLT en bij een patiënt met subacute leverinsufficiëntie een HLT uitgevoerd. Na OLT volgde snel herstel van de patiënt, gecompliceerd door een ernstige afstotingsreactie, die een tweede transplantatie noodzakelijk maakte. De verwijderde zieke lever toonde geen regeneratie. Na HLT trad volledig herstel van de eigen leverfunctie in, zodat de medicatie voor immunosuppressie kon worden afgebouwd.