Dappere Dokters

Hoe kunnen we de kostenexplosie in de zorg tegengaan? Het standaardantwoord op deze vraag is meestal: door ingewikkelde controlesystemen te bedenken zodat we weten waar elke zorgeuro naar toe gaat. Het antwoord van de Dappere Dokters is juist gericht op de inhoud van de zorg. Vorig jaar november startten de Dappere Dokters in Amsterdam. De huisartsenkring Amsterdam bracht samen met Henriette van der Horst (VUmc), Marcel Levi (AMC) en Ab Klink (VU) dokters uit de 1e en 2e lijn, bestuurders en een verzekeraar bijeen om te praten over betere en goedkopere zorg. Optimale zorg in plaats van maximale zorg.

Het idee van de Dappere Dokters is simpel: kosten bespaart de dokter in de spreekkamer door alleen zorg te leveren die daadwerkelijk de gezondheid van de patiënt bevordert. Dat gebeurt lang niet altijd. De patiënt die graag iets onderzocht wil hebben krijgt dat vaak te makkelijk gedaan. De dokter geeft toe omdat ze geen tijd neemt om zich werkelijk te verdiepen in de patiënt of omdat ze het zekere voor het onzekere wil nemen. Duidelijk een geval van overdiagnostiek.

De oude heer van 80 opereren we aan zijn prostaatkanker waaraan hij nooit zou zijn gestorven. En het meisje van 6, dat een paar keelontstekingen heeft, verlossen we snel van haar tonsillen. Overbehandeling is dat. Een goed gesprek tussen dokter en patiënt kan deze overdiagnostiek en overbehandeling voorkomen. Daar is moed voor nodig want het betekent dat de dokter soms de confrontatie aan moet gaan met haar patiënt en daar tijd voor durft te nemen.

Dappere dokters zijn kritisch en werken samen. Dappere huisartsen gaan in gesprek met specialisten over het nut van voorgestelde behandelingen. Dappere huisartsen kennen elkaars expertise zodat ze naar elkaar kunnen verwijzen in plaats van altijd naar het ziekenhuis. Dappere specialisten verwijzen de patiënt voor een nieuw probleem terug naar de huisarts en niet naar een collega-specialist. En dappere specialisten houden patiënten niet eindeloos onder controle als de huisarts dat net zo goed kan.

Dappere dokters durven nee te zeggen. Tegen hun patiënten zeggen ze nee als ze om zorg vragen die niet nodig is. Tegen collega’s zeggen ze nee als die onnodig doorverwijzen. Maar ook durven ze nee te zeggen tegen de zorgverzekeraar die papierwerk eist dat geen gezondheidswinst voor de patiënt oplevert. Een dappere dokter weigert het invullen van verantwoordingsbriefjes bij het voorschrijven van medicijnen.

Dappere dokters kunnen veel doen om de zorgkosten te beheersen en de zorg te verbeteren. Alléén krijgen ze dit niet voor elkaar. Naast dappere dokters zijn daarvoor ook dappere patiënten, dappere zorgverzekeraars en dappere bestuurders nodig. Daarover meer in de volgende weekboeken.