Borstklachten ten tijde van bevolkingsonderzoek naar borstkanker: grotere kans op verwijzing en op borstkanker

To determine the prevalence of breast complaints reported on a questionnaire among participants in the first round of the national breast cancer screening programme in the Netherlands, and to assess the relationship between these complaints and referral and diagnosis of breast cancer.

Design

Retrospective controlled study.

Method

Women in the South screening region of the Dutch nation-wide breast cancer screening programme (Stichting Bevolkingsonderzoek Borstkanker Zuid (BoBZ)) received a medical questionnaire together with the invitation for participation in the screening programme. This questionnaire was only reviewed by the radiologist if there were doubts concerning referral. The study assessed whether participants with these complaints had higher risks of referral and screen-detected breast cancer than those without these complaints. In this study two random and independent samples were drawn from the screening files: 1116 women who attended the first screening round and 1113 women who were referred for medical check-up in the same screening round.

Results

The prevalence of breast complaints reported in the first screening round was 5.1 (95 CI = 3.9-6.6). More than half of the complaints included pain not related to menses; nipple secretion; changes in skin (retraction or discolouration) or tumours. The referral risk for women with these complaints was more than twice that for women without complaints (adjusted odds ratio (OR) = 2.3; 95 CI = 1.4-3.8) and their risk of screen-detected breast cancer was more than three times as high (adjusted OR = 3.3; 95 CI = 1.4-3.8). Up to 5.8 of the screen-detected breast cancers could be attributed to the breast complaints.

Conclusion

Breast complaints at the time of breast cancer screening increased the risk of breast cancer being detected, but it is not clear as yet whether the screening will benefit from the explicit incorporation of questions regarding complaints.

Samenvatting

Doel

Vaststellen hoe vaak deelneemsters aan de eerste ronde van het bevolkingsonderzoek borstkanker op een meegestuurde vragenlijst aangaven klachten van de borsten te hebben ten tijde van het bevolkingsonderzoek, en wat het verband is met doorverwijzen en het vinden van borstkanker.

Opzet

Retrospectief en gecontroleerd.

Methode

Bij de uitnodiging voor deelname aan het landelijk bevolkingsonderzoek naar borstkanker bij vrouwen van 50-69 jaar ontvingen de vrouwen in de screeningsregio van de Stichting Bevolkingsonderzoek Borstkanker Zuid (BoBZ) een medische vragenlijst. Deze vragenlijst werd door de radioloog alleen geraadpleegd bij twijfel over doorverwijzing. Nagegaan werd of de vrouwen met borstklachten vaker waren doorverwezen voor nader onderzoek dan vrouwen zonder klachten en of daarbij bij hen vaker borstkanker was vastgesteld. Hiervoor werden 2 aselecte onafhankelijke steekproeven getrokken uit het bevolkingsonderzoekbestand: 1116 vrouwen die in de eerste ronde waren onderzocht en 1113 vrouwen die in de eerste ronde waren verwezen voor vervolgonderzoek.

Resultaten

De prevalentie van klachten was 5,1 (95-BI: 3,9-6,6). Bij ruim de helft van deze vrouwen ging het om pijn, niet samenhangend met de menstruatie; vochtverlies uit de tepel; huidverandering (intrekking of verkleuring) of knobbels. Deze vrouwen met klachten hadden, vergeleken met vrouwen zonder klachten, een ruim 2 twee maal zo grote kans op verwijzing (gecorrigeerde oddsratio (OR) = 2,3; 95-BI: 1,4-3,8) en een ruim 3 maal zo hoge kans op borstkanker (gecorrigeerde OR = 3,3; 95-BI: 1,4-3,8). Maximaal 5,8 van de bij screening gevonden borstkankers kon worden toegeschreven aan de borstklachten.

Conclusie

Bij klachten ten tijde van de screening was de kans vergroot op het vinden van borstkanker, maar het is vooralsnog onduidelijk of het expliciet opnemen van vragen naar klachten bij de screeningsprocedure het rendement van de screening vergroot.