Amerikaanse gezondheidszorg; 's lands wijs, 's lands eer

Amerikaanse gezondheidszorg; 's lands wijs, 's lands eer. – Reeds voor de presidentsverkiezing in de V.S. was het duidelijk dat de algemene toegankelijkheid van betaalbare geneeskundige zorg een politiek punt was geworden. In de verkiezingsstrijd en gedurende de eerste maanden van winnaar Clintons bestuur waren de verwachtingen hooggespannen omdat de bestaande bolwerken van verstrekkers van gezondheidszorg niet te slechten leken. Men kan zeggen dat de financiële nood van de niet of gedeeltelijk verzekerden en de macht van de medische industrie beide kinderen zijn van de Amerikaanse vrijheid, die stiefkinderen en lievelingetjes kent.

‘The Clintons go to Washington: a healthy move?’ E.M.Morrison stelde deze vraag, en zelfs in het licht van Clintons herverkiesbaarheid in 1996 (Br Med J 1993; 306: 350). Inmiddels weten wij dat Mrs.Clinton een zeer belangrijke stem heeft gekregen in het kapittel van economische en politieke gezondheidszorgplanners, en het is bovendien duidelijk geworden dat haar man toch meer belasting wil innen om de ziektekostenverzekering te kunnen uitbreiden, maar tegelijkertijd de kosten van de gezondheidszorg wil terugdringen. Er gaan nu twee experimenten beginnen.

– De staat Oregon had al een uitgebreid plan klaar om beter uit te komen met het gezondheidsbudget. Grof gezegd krijgen alle inwoners betaalbare medische zorg op grond van een prioriteitenlijst die 568 van de 688 medische behandelingen bevat, terwijl de chronisch zieken en degenen met uitzonderlijke ziekten geen dure toegesneden zorg krijgen. Bush verbood deze opzet omdat die de persoonlijke vrijheid zou aantasten. Clinton heeft thans het verbod opgeheven en het groene licht ervoor gegeven (Br Med J 1993; 306: 811).

– De staat Florida heeft Clintons zegen voor een andere aanpak. Daar zullen 11 Community Health Purchasing Alliances worden opgericht die alle medische-dienstverleners – artsen, instellingen en verzekeraars – zullen beoordelen. In deze inkooporganisaties zonder winstoogmerk mogen individuele personen, bedrijven en ambtenaren participeren, waardoor de verstrekkers van gezondheidszorg gedwongen kunnen worden op het laagst mogelijke prijsniveau te gaan zitten. Verzekeraars mogen geen klanten weigeren, maar hen wel indelen naar leeftijd, sekse, rookgedrag enzovoort (Lancet 1993; 341: 1014). Meer dan Oregon lijkt Florida tegemoet te komen aan het Amerikaanse ideaal van economische competitie. Het is evenwel de vraag of na het bereiken van een betaalbare, werkbare, basis de gestadige stijging van de kosten in de gezondheidszorg bedwongen kan blijven.

‘Hilary Can Fix Anything’ (HCFA). Dit acroniem voor de federale Health Care Financing Administration verwijst thans naar Clintons vrouw, die zich overigens Hilary Rodham Clinton laat noemen. Beide echtelieden zijn klassieke Liberals, die rechten in Yale hebben gestudeerd. Tijdens Bills gouverneurschap van Arkansas traden zij als aaneengesmeed op, als Billary. Zij liet er de belastingen 1 omhoog gaan om het peil van de scholen te verhogen, en daarbij liet zij de onderwijzers een test afnemen die als kinderlijk eenvoudig werd ervaren, maar waarvoor 10 niet slaagde.

Durft Bill Clinton een gevecht aan met de grote verzekeraars, als Rodham Clinton tot de conclusie komt dat de gezondheidszorg van hogerhand als sociaal programma betaald moet worden? Social Security en Medicare zijn de zeer populaire ‘derde’ rail van het overheidsspoor; wie daaraan komt, zal de schok niet overleven. Dus toch kansen voor een Nationale Gezondheidszorg? (Can Med Assoc J 1993; 148: 1012-4.)