Positieve jeuk

Opinie
Joost Zaat
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:B1416

artikel

Als problemen ingewikkeld zijn, veranderen we gewoon de definitie. Je bekijkt het gewoon even van de andere kant en hup… van zwakbegaafd ben je eerst iemand met een verstandelijke beperking en even later iemand met mogelijkheden geworden.

Van recentere datum is het ontdoen van het begrip ‘ziekte’ van een negatieve lading. Er zullen nog maar weinig dokters zijn die denken dat gezondheid de totale afwezigheid van elk lek en gebrek is. Die oude definitie van de WHO was al lang vergeten totdat ze een paar jaar geleden weer werd opgerakeld om door een nieuw modieus begrip vervangen te worden (C3563). Het gaat nu om positieve gezondheid. Was je eerst ziek en kon je allerlei dingen niet, nu moet je volgens nieuwe goeroes de ziekte van de positieve kant bekijken. Kijk naar wat je wel kunt, en dan komt het allemaal wel goed. De vermoeide dokter die vroeger in intervisiegroepen zelf leerde beter met ‘gezeur’ om te gaan, ziet het mislukken van behandelvoorstellen nu als teken van positieve omgang met ziekte van de patiënt.

Hoewel er best iets in zit om niet altijd maar naar een half leeg glas te kijken, krijg ik er behoorlijke jeuk van. In spreekkamers gaat het al eeuwen over wat patiënten zélf kunnen doen en of ze het een beetje redden ondanks alle beperkingen die ze hebben. Behalve de pure reparateurs kijken goede dokters altijd naar de context en individuele factoren om diagnostiek en behandeling op maat te snijden. Discussie over wat gezondheid is of over hoe evidencebased zorg zou moeten zijn, lijken losgezongen van het gewone geploeter op de werkvloer – kijk ook op de NTvG-site naar het commentaar over feitenvrije geneeskunde (D1901).

De discussie over positieve gezondheid wordt vooral gevoerd door hoogopgeleide mensen en heeft om onduidelijke reden opeens invloed op beleid gekregen. Aan de andere kant van de samenleving gaat het elke dag wel degelijk om het opheffen van allerlei lichamelijk en geestelijk ongemak. Als je 180 kilo weegt en nauwelijks vooruit kunt komen, heb je niet zo veel aan de opbeurende woorden van je dokter dat je er ook positief naar kunt kijken. Het is dan verdomd fijn dat dokters daar iets voor verzonnen hebben en dat ook nog goed hebben uitgezocht (D1249). Ze blijken door bariatrische chirurgie op individueel niveau zelfs ‘geluk’ aan dat behoorlijk lege glas van ernstige obesitas te kunnen toevoegen. Daar lijkt me niet tegenop te denken. Ik hoop echt dat mijn heel, heel dikke, jonge diabetespatiënt ‘met mogelijkheden’ en ernstige psychiatrische problemen in aanmerking komt voor chirurgie. Met alleen positief denken gaat ze niet oud worden.

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Geachte redactie

Wij hebben genoten van het editorial 'Postieve jeuk'. Het is bijzonder dat het verwarrende concept van positieve gezondheid tot nu toe nog tot zo weinig vraagtekens heeft geleid en al begint in te burgeren in de gezondheidszorg. Wij denken dat collega's (artsen, verpleegkundigen) die dagelijks werken in de praktijk hun ervaringen met deze nieuwe definitie van gezondheid moeten delen omdat het discours tot nu toe naar ons gevoel veel te ver af staat van de dagelijkse praktijk.

Peter Lucassen

mede namens

Tim olde Hartman

Simone Postma