Nierfunctieverlies bij diep infiltratieve endometriose

Three nulliparous women, aged 39, 34 and 26 years, who were treated for fertility problems and who were affected by endometriosis, presented with ureteral obstruction caused by deep infiltrating endometriosis. The first two patients had complete unilateral loss of kidney function at the time of diagnosis. They chose to have fertility treatment first and both became pregnant. The third patient still had 24% renal function in the affected left kidney. She was treated by complete surgical resection of the endometriosis and reimplantation of the ureter. Ureteral obstruction is a rare, but serious, complication of deep infiltrating endometriosis. Timely recognition is important, since delay results in unnoticed loss of renal function. Clinical investigation for endometriosis of the posterior vaginal fornix is recommended for all patients with chronic abdominal pain, severe dysmenorrhoea or deep dyspareunia. On diagnosis of deep infiltrating endometriosis, further examination is necessary to detect possible ureteral obstruction and consequent hydronephrosis, which can be demonstrated by ultrasound. MRI is of value to map the extent of disease, which is usually multi-focal. Surgery to relieve ureteral obstruction and remove all endometriotic lesions is the treatment of choice if the kidney is still functional.

Samenvatting

Drie nulliparae van 39, 34 en 26 jaar, die werden behandeld voor vruchtbaarheidsproblemen en die aan endometriose leden, presenteerden zich met ureterobstructie door diep infiltrerende endometriose. De eerste 2 patiënten hadden een volledig, eenzijdig nierfunctieverlies op het moment van de diagnose. Zij kozen ervoor om eerst de fertiliteitsbehandeling te ondergaan en beiden werden zwanger. De derde had nog een nierfunctie van 24% aan de aangedane linker zijde; voor de endometrioseafwijkingen onderging zij een volledige chirurgische resectie en ook werd de ureter gereïmplanteerd. Ureterobstructie is een zeldzame, maar ernstige complicatie van diep infiltratieve endometriose. Tijdige herkenning is belangrijk, want vertraging leidt tot een onopgemerkt verlies van nierfunctie. Wij bevelen aan om bij alle patiënten met chronische buikpijn, ernstige dysmenorroe of diepe dyspareunie onderzoek te doen naar endometriose in de fornix posterior. Als diep infiltratieve endometriose wordt vastgesteld, dient men verder te zoeken naar eventuele ureterobstructie en daaropvolgende hydronefrose. Hydronefrose kan men echografisch aantonen. Met MRI kan men de uitgebreidheid van de ziekte bepalen, die meestal multifocaal is. Als de nier nog functioneel is, is operatie aangewezen om de ureterobstructie op te heffen en de endometrioseafwijkingen te verwijderen.