NHG standaard ‘Osteoporose’ heeft weinig nut bij indicatiestelling voor botdichtheidsmeting*

Onderzoek
Noortje A. Verdijk
Ronald Erdtsieck
Arnold Romeijnders
Victor J.M. Pop
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154:A741
Abstract

Samenvatting

Doel

Bepalen van de sensitiviteit, specificiteit, positief en negatief voorspellende waarde van een risicoschatting volgens de NHG-standaard ‘Osteoporose’, gebruikt voor de indicatiestelling van een botdichtheidsmeting bij patiënten met een hoog risico op osteoporose. Tevens het bepalen van de meest geschikte risicoschatting voor vrouwen.

Opzet

Beschrijvend.

Methode

In één huisartsenpraktijk werden 444 patiënten uitgenodigd voor een botdichtheidsmeting door ‘dual energy X-ray’-absorptiometrie’ (DEXA). Zij dienden tevens een vragenlijst in te vullen over risicofactoren voor osteoporose conform de NHG-standaard. Uit de antwoorden werd een risicoscore berekend. Verder ondergingen alle deelnemende patiënten een DEXA-meting, ofschoon volgens de NHG-standaard alleen patiënten met een risicoscore ≥ 4 (afkapwaarde) hiervoor in aanmerking kwamen. Aan de hand van de DEXA-uitslagen bepaalden wij de sensitiviteit, specificiteit, positief voorspellende waarde en negatief voorspellende waarde van de vragenlijst voor het opsporen van patiënten met osteoporose. Voor vrouwen berekenden wij deze waarden ook bij lagere afkapwaarden.

Resultaten

Van 290 patiënten werd een risicoscore en een DEXA-uitslag verkregen. Bij een risicoscore ≥ 4 was de sensitiviteit 17% en de positief voorspellende waarde 14%. Bij vrouwen was de optimale afkapwaarde 1 met een sensitiviteit van 79%.

Conclusie

De indicatiestelling voor botdichtheidsmeting volgens de NHG-standaard heeft weinig waarde voor de selectie van patiënten met osteoporose. De sensitiviteit bij vrouwen neemt toe door de afkapwaarde te verlagen van 4 naar 1. Wij adviseren de NHG-standaard op dit onderdeel te herzien. Daarvoor is aanvullend onderzoek nodig. De herziening moet gevalideerd worden voor zowel vrouwen als mannen alvorens deze te implementeren in de praktijk.

Auteursinformatie

* Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in het British Journal of General Practice (2009;59:256-60 en 2009;59:370-1) met als titels ‘Validation of the Dutch guidelines for dual X-ray absorptiometry measurement’ respectievelijk ‘Improving the sensitivity of the Dutch guidelines for case finding in osteoporosis’.

Universiteit van Tilburg, vakgroep Medische Psychologie, Tilburg.

Dr. N.A. Verdijk, medisch psycholoog; prof.dr. V.J.M. Pop, huisarts.

Máxima Medisch Centrum, Veldhoven.

Dr.R. Erdtsieck, endocrinoloog.

A. Romeijnders, huisarts te Steensel.

Contact prof.dr. V.J.M. Pop (v.j.m.pop@uvt.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld.
Aanvaard op 6 september 2009

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties