Minister, ik wil een bevolkingsonderzoek

Joost Zaat
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2018;162:C4055

De roep om screening op longkanker bij rokers wordt langzaam sterker. Voordat je met screenen kunt beginnen moet je als onderzoeker of lobbyist wel door een paar hoepels springen. Hoe ging dat in het verleden bij de bevolkingsonderzoeken voor baarmoederhals-, borst- of darmkanker? Welk spel wordt er bij de lobby voor longkankerscreening gespeeld? Hard wetenschappelijk bewijs blijkt bij de invoering van kankerscreening niet van doorslaggevend belang.

Eind 2017 publiceerden onderzoekers van een European Working Group in Lancet Oncology een artikel waarin zij pleitten om binnen 4 jaar in heel Europa screening op longkanker in te voeren.1 Hoewel de resultaten van het Nederlands-Leuvens Longkanker Screening Onderzoek (NELSON) naar het effect van ‘low-dose’-CT-screening op longkankersterfte op zich lieten wachten, mocht er volgens de voorstanders – waaronder 2 hoofdonderzoekers van de NELSON – niet gedraald te worden bij de invoering, want er zijn levens te redden. Het pleidooi in The Lancet werd prominent overgenomen in de Telegraaf en door de NOS.

Hoe reëel is de snelle invoering van een nieuw bevolkingsonderzoek dat meer dan 75 miljoen euro per jaar gaat kosten? Hoe ging dat bij eerdere bevolkingsonderzoeken? Waren dat strakke, rationele processen, van het vergaren van hard bewijs tot en met de soepele invoering van het bevolkingsonderzoek, of werd de besluitvorming ook gestuurd door emoties in de politiek…

Auteursinformatie

Joost Zaat is huisarts en schrijft als freelance-journalist voor het NTvG.

Contact (joostzaat@gmail.com)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Verantwoording
  • Voor de artikelen in dit tweeluik sprak Joost Zaat met Joachim Aerts, Mathilde Boon, Jan Willem Coebergh, Jaap van Delden, Dik Habbema, Rob van Klaveren, Ab Klink, Harry de Koning, Toine Lagro-Janssen, Willem Mali, Arjen Noordzij, Matthijs Oudkerk, Monique Roobol, Henk Smid, en Wim van Veen. Hij maakte gebruik van verslagen de Tweede Kamer, Gezondheidsraadadviezen, gepubliceerde artikelen en had inzage in interne stukken van de NELSON-studie.
  • Yolanda van der Graaf, Lucas Mevius en Marcel Metze deden de begeleiding vanuit de redactie van het NTvG.
  • Sara Sprinkhuizen maakte de figuren.
Longkankerscreening: zinvol of niet?
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Gezonde Zorg
Journalistiek
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties