Medisch handelen bij patiënten in een chronisch coma; een bijdrage uit de verpleeghuisgeneeskunde

Dames en Heren,

In 1985 beschreven Minderhoud en Braakman in dit tijdschrift enkele patiënten die na een hersenbeschadiging in een vegeterende toestand terechtgekomen waren.1 In 1972 werd in de Lancet reeds voorgesteld om deze toestand ‘persistent vegetative state’ (PVS) te noemen, als beste beschrijving van dit klinische beeld.2 Deze term vond daarna steeds meer ingang in de literatuur.3-15 Bij patiënten in een PVS zijn de hogere hersenfuncties door beschadigingen uitgevallen, terwijl men wel activiteiten van de geïsoleerde hersenstam kan waarnemen, zoals een slaap-waakritme (met het openen van de ogen), hoestreflex, knarsetanden, smakken en dwanghuilen. De patiënten ademen zelfstandig, maar moeten kunstmatig worden gevoed via een sonde door de neus of door een gastrostoma. Er zijn geen tekenen van doelgericht handelen of van contact met de omgeving; de patiënt is ‘awake but not aware’. Een PVS kan ontstaan na een schedeltrauma, na een massale bloeding in beide hemisferen…