Longarts met een missie

‘U hebt longkanker, het is een vorm die je niet kunt genezen. We kunnen het wél behandelen.’ Daphne Goossen, 45 jaar, kijkt in totale paniek naar haar man.

Vera van der Wal, 47 jaar, is door de huisarts verwezen naar de MDL-arts wegens gewichtsverlies. Maanden later zie ik haar omdat zij zo hoest: CODP GOLD-stadium 4 – gewichtsverlies verklaard.

In 2008 bestaat de longartsenvereniging 100 jaar; de NVALT, waarin de T nog voor de epidemie van de vorige eeuw – tuberculose – staat. 80% van het werk van longartsen is rookgerelateerd. De huidige epidemie is tabaksverslaving en daar staat de ‘T’ nu dus volgens mij voor.

Op een dag word je wakker en realiseer je je dat je als longarts met de kraan open aan het dweilen bent, dat 87% van alle longkankers (10.000 per jaar) door roken komt, dat er 350.000-600.000 COPD-patiënten in Nederland zijn, dat van de 4 miljoen rokers in Nederland een kwart zijn pensioen niet zal halen door vroegtijdige hartinfarcten, CVA’s, blaaskanker, enzovoort, en dat het aantal rokers (28%) de laatste jaren helemaal niet meer afneemt. Maar dat is niet alles. De mensen die er niet aan overlijden hebben vaak een beroerde kwaliteit van leven. Als longarts zie je ook dat veel lijden onzichtbaar is. Men ziet de ‘happy smokers’ in de kroeg, in de media, in de glossy magazines. In de Albert Heijn en in de AKO wordt obsceen reclame gemaakt voor een product dat bij normaal gebruik de helft van hun winkelende klanten doodt.

Als je dat allemaal in de volle omvang beseft is er geen weg meer terug. Je komt terecht in de echte wereld van ‘Peter Stuyvesant’, in een wereld waarin belangrijke politici zoals Hans Hillen en Elco Brinkman lobbyisten zijn voor de tabaksindustrie, in een wereld die wordt bepaald door economische belangen, waar gezondheid en preventie niet tellen. Een wereld waarin een horecarookverbod gedeeltelijk wordt teruggedraaid onder het mom van de vrije wil en de vrije keuze, terwijl duizenden publicaties aantonen dat nicotine extreem verslavend is en neurowetenschappers aantonen dat de vrije wil nog nauwelijks bestaat.

Dan komen de ideeën luid en duidelijk, hier gaan wij iets aan doen: we gaan een up-to-date, makkelijk leesbaar boek schrijven waarmee mensen goed voorbereid kunnen stoppen met roken, gedragen door zo veel mogelijk organisaties. Het boek moet zo veel mogelijk evidence-based zijn. Het is van groot belang dat de NVALT, Stivoro, het Astmafonds, het KWF en de Hartstichting ons project steunen (www.nederlandstopt.nu). En ook al vergoedt de verzekeraar nog niks, we starten een grote rookstoppolikliniek en we gaan het land in om alle gezondheidswerkers bij te scholen in het hoe en waarom zij altijd een rookstopadvies moeten geven. En als het even kan gaan we voorkomen dat kinderen gaan roken (www.stichtingrookpreventiejeugd.nl). Het project laat ons niet meer los.