Invasieve pneumokokkeninfectie bij 5 pasgeborenen, 1996-2004

Bij 5 pasgeborenen werd in het Máxima Medisch Centrum in Veldhoven in de periode 1996-2004 neonatale sepsis door invasieve infectie met pneumokokken (Streptococcus pneumoniae) vastgesteld. Deze infectie is relatief zeldzaam en heeft een divers, maar veelal ernstig en fulminant beloop, zoals ook gold voor 2 van de 5 patiënten: de ene overleed, de andere overleefde met ernstige psychomotorische retardatie. De andere 3 herstelden restloos. De overleden patiënt en één van de herstelde patiënten worden gedetailleerd beschreven. Beide prematuur geboren neonaten, een meisje en een jongen, werden vrijwel direct na de geboorte gezien met een vroege sepsis veroorzaakt door S. pneumoniae. In beide gevallen waren zowel de neonatale kweken als de maternale vaginakweek positief voor streptokokkengroei. Bij 2 andere patiënten waren er overige risicofactoren voor peripartale infectie. Neonatale pneumokokkeninfecties ontstaan waarschijnlijk door verticale transmissie met een hoge transmissiegraad. Asymptomatische kolonisatie van neonaten werd in de ziekenhuisdatabase niet gevonden (1996-2004) en ook vaginale kolonisatie met pneumokokken is zeldzaam (0,11 van de vaginakweken). Vanwege het waarschijnlijk hoge transmissierisico luidt het advies bij bewezen maternale vaginale pneumokokkenkolonisatie peripartale antibioticaprofylaxe toe te passen. Indien dit niet of onvoldoende heeft plaatsgevonden is het advies, anders dan bij kolonisatie met streptokokken uit lancefield-groep B, deze neonaten profylactisch met antibiotica te behandelen. Amoxicilline verdient hierbij de voorkeur. Monotherapie met macroliden is minder betrouwbaar in gebieden met resistentieontwikkeling, maar kan in het geval van een penicillineallergie als tweede keus gegeven worden.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:2527-30