Intra-abdominale massa’s en een intra-uterien device

Achtergrond

Actinomycose is een zeldzame oorzaak van aspecifieke, chronische buikpijn. In een gevorderd stadium kan de infectie een chronische peritonitis veroorzaken, wat het radiologische beeld van een abdominale maligniteit kan geven.

Casus

Een 59-jarige vrouw, die al 23 jaar een intra-uterien device (IUD) in situ had, kwam bij de huisarts vanwege aspecifieke, chronische buikpijn. Bij beeldvormend onderzoek zagen wij 2 massa’s in het abdomen, die een maligniteit deden vermoeden. Bij aanvullend onderzoek vonden wij geen aanwijzingen voor een maligniteit. Biopten van een intra-abdominale massa lieten een chronische ontsteking zien. Omdat een maligniteit niet werd aangetoond en patiënte jarenlang een IUD in situ had gehad, overwogen wij de diagnose ‘actinomycose’. De uitslag van een cervixuitstrijkje van 5 jaar eerder was positief voor Actinomyces. Wij behandelde patiënte met antibiotica. Na 6 maanden behandeling waren de intra-abdominale massa’s in remissie.

Conclusie

Overweeg de diagnose ‘actinomycose’ bij een patiënte met buikpijn en (jarenlang) IUD-gebruik. De diagnose is lastig te stellen. Vaak is de infectie niet aan te tonen met microbiologisch onderzoek voordat met behandeling wordt begonnen. Deze diagnose moet overwogen wanneer uitgebreide diagnostiek naar andere ziektes, voornamelijk maligniteiten, geen uitsluitsel geeft. Door vroegtijdig aan actinomycose te denken, gericht aanvullend onderzoek te doen en te behandelen kunnen secundaire complicaties en operaties worden voorkomen.