Immunisatie van reizigers naar de (sub)tropen

Klinische praktijk
J.F.M. de Groot
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 1987;131:803-5

Sinds de pokken zijn uitgeroeid en pokkenvaccinatie nergens meer gevraagd wordt, zijn er nog twee vaccinaties die een land van elke bezoeker kan eisen: die tegen gele koorts en cholera. Die eis wordt niet gesteld uit bezorgdheid voor de reiziger, maar ter bescherming van de volksgezondheid van het gastland. Daarnaast zullen aan reizigers naar de tropen en subtropen in het algemeen worden aangeraden: vaccinatie tegen febris typhoidea, difterietetanuspoliomyelitis (DTP) en gammaglobuline tegen hepatitis A.1 In bepaalde gevallen kan het zinvol zijn nog méér te geven.

Verplichte vaccinaties

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) geeft jaarlijks een boekje uit: Vaccination certificate requirements and health advice for international travel, waarin per land wordt aangegeven welke vaccinaties verplicht zijn.2 Een andere bron van informatie is Travel information manual (TIM), een maandelijkse uitgave van 14 gezamenlijke luchtvaartmaatschappijen.3 Helaas corresponderen de gegevens van de WHO en TIM niet altijd met elkaar.4 Bovendien blijken sommige…

Auteursinformatie

Academisch Medisch Centrum, Keurings- en Vaccinatiebureau voor de Tropen, Meibergdreef 9, 1105 AZ Amsterdam.

J.F.M.de Groot.

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Dordrecht, mei 1987,

Met belangstelling hebben wij het artikel van collega De Groot gelezen (1987;803-5). Wij willen aangaande de orale tyfusvaccinatie het volgende opmerken.

Ten eerste is uit recente literatuur bekend dat het orale tyfusvaccin Ty21a een vergelijkbare effectiviteit heeft als het parenterale hitte/fenol geïnactiveerde vaccin.1

Ten tweede werd gesteld dat orale tyfusvaccinatie beschouwd moet worden als tweede keuze. Om de volgende redenen zijn wij een andere mening toegedaan:

– Er zijn van orale tyfusvaccinatie (OTV) nog geen evidente bijwerkingen beschreven, behoudens lichte gastro-intestinale klachten, terwijl parenterale tyfusvaccinatie wel duidelijke bijwerkingen kan veroorzaken. Deze kunnen bestaan uit algemene reacties (koorts) en lokale (pijn op de injectieplaats, roodheid en zwelling) die bij ca. 7%, resp. 45% van de ingeënte personen kunnen optreden.2 Hierdoor kan ziekteverzuim ontstaan.

– Het geringe belastende karakter van OTV in vergelijking met parenterale toediening maakt deze vorm van vaccinatie zeer geschikt voor kinderen en tevens voor volwassenen. Indien het kostenaspect er echter bij betrokken wordt, moet geconcludeerd worden dat parenterale tyfusvaccinatie veel goedkoper is (prijs OTV: ƒ 39,35 (voor 3 capsules; prijs parenterale tyfusvaccinatie: ƒ 13,40 voor 2 vaccinaties). Als aanvulling kan nog worden opgemerkt dat Ty21a in enteric coated capsules aanzienlijk beter beschermend is dan het vaccin in gelatinecapsule/ bicarbonaatformulering.1

Het orale tyfusvaccin Ty21a wordt in Nederland nu uitsluitend in een enteric coated capsule op de markt gebracht. In het Farmacotherapeutisch Kompas 1987 staat een onjuist doseringsvoorschrift, n.l. circa 1 uur voor de maaltijd 2 capsules met natriumwaterstofcarbonaat en 2 minuten daarna inname van een capsule met tyfusvaccin. Gezien het feit dat alleen de nieuwe formulering in een maagsap-resistente vorm verkrijgbaar is, kan inname van natriumwaterstofcarbonaat achterwege worden gelaten.

M.C.G. van Praag
H.D. Oei
Literatuur
  1. Levine MM, Ferreccio C, Black RE, Germanier R. Large-scale field trial of Ty21a live oral typhoid vaccine in enteric coated capsule formulation. Lancet 1987; i: 1049-52.

  2. Huisman J. Inenting tegen buiktyfus: subcutaan of oraal? [LITREF JAARGANG="1984" PAGINA="1425-7"]Ned Tijdschr Geneeskd 1984; 128: 1424-7.[/LITREF]

Amsterdam, juni 1987,

Het door de collegae Van Praag en Oei aangehaalde artikel verscheen op dezelfde dag in The Lancet als het mijne in dit tijdschrift.1 De door Levine et al. beschreven gunstige resultaten van de field trial in Chili waren mij dus uiteraard nog niet bekend toen ik mijn adviezen formuleerde. Met de opmerkingen van Van Praag en Oei heb ik overigens geen problemen, alleen zou ik het doseringsvoorschrift in het Farmacotherapeutisch Kompas 1987 niet fout maar oud noemen.

Na het onderzoek in Chili mag men het orale tyfusvaccin (in enteric coated capsules) als gelijkwaardig aan het parenterale vaccin beschouwen. Sceptici zullen echter wijzen op de twijfelachtige ervaringen met de voorganger van het huidige Vivotif ‘Berna’: na de zeer goede resultaten bij een field trial in Alexandria bleek later in een retrospectief onderzoek, dat de orale vaccinatie bij Zwitserse tropenreizigers geen enkel effect had gehad (‘Der viel versprechende Lebendimpfstoff Vivotif erwies sich zwischen 1981 und 1983 als unwirksam’).2-5

J.F.M. de Groot
Literatuur
  1. Levine MM, Ferreccio C, Black RE, Germanier R. Large-scale field trial of Ty21a live oral typhoid vaccine in enteric coated capsule formulation. Lancet 1987; i: 1049-52.

  2. Wahdan MH, Serie C, Cerisier Y, Sallam S, Germanier R. A controlled field trial of live [NADRUK TYPE="C"]Salmonella typhi[/NADRUK] strain Ty21a oral vaccine against typhoid: three year results. J Infect Dis 1982; 145: 292-6.

  3. Huisman J. Inenting tegen buiktyfus: subcutaan of oraal? [LITREF JAARGANG="1984" PAGINA="1425-7"]Ned Tijdschr Geneeskd 1984; 128: 1424-7.[/LITREF]

  4. Wüthrich RP, Somaini B, Steffen R, Hirschel B. Typhusepidemiologie in der Schweiz 1980-1983. Schweiz Med Wochenschr 1985; 115: 1714-20.

  5. Wetsteijn JCFM. Is het nieuwe orale vaccin tegen buiktyfus onwerkzaam? [LITREF JAARGANG="1986" PAGINA="1908"]Ned Tijdschr Geneeskd 1986; 130: 1908.[/LITREF]