Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Hoe helpt vitamine D auto-immuunziekten voorkomen?

Een hand houdt een visoliecapsule tegen het zonlicht.
Erik Lubberts
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2022;166:D6894
Abstract
Abstract
Sluiten
Vitamin D like one of few prevention possibilities for autoimmune diseases?

Data from elderly Americans of an age of ≥50 years that were included in a large nationwide, randomized, double-blind, placebo-controlled prevention trial, show that vitamin D supplementation, alone or in combination with omega-3 fatty acids, reduces autoimmune disease risk with 22%. These Americans were treated with 2000 IU/day cholecalciferol (vitamin D) for a period of 5 years alone or in combination with 1g/day omega-3 fatty acids. Both treatments resulted in a significant reduction of the incidence of autoimmune diseases. The findings were more pronounced after two years after the start of the supplementation. Having a lower body index seems to be beneficial for the vitamin D effects. The question is via which pathophysiological mechanism(s) does vitamin D work. More and more of the secrets of the effects of vitamin D on the immune system and in particular on T cells are becoming identified and this study motivates to dig further.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Een grootschalige trial onder oudere Amerikanen laat zien dat vitamine D-suppletie het risico op het ontwikkelen van een auto-immuunziekte met 22% kan verlagen. Via welk mechanisme vitamine D dat doet, is momenteel onderwerp van onderzoek.

Auto-immuunziekten worden gekarakteriseerd door een ontstekingsgemedieerde immuunrespons tegen eigen weefsels. Het zijn chronische aandoeningen waarvan de prevalentie toeneemt met de leeftijd. Ze vormen de derde belangrijkste oorzaak van morbiditeit in de geïndustrialiseerde wereld en de belangrijkste doodsoorzaak onder vrouwen.1 Door gebrek aan effectieve behandelingen hebben ze grote maatschappelijke en economische impact.

Een grote, gerandomiseerde, dubbelblinde en placebogecontroleerde trial onder mannen van boven de 50 en vrouwen van boven de 55 onderzocht voor het eerst wat het effect is van vitamine D op de ontwikkeling van auto-immuunziekten, dus op het voorkómen van de ziekte (preventietrial). Een beknopte samenvatting van dit Amerikaanse onderzoek staat elders in het NTvG (D6733).

Deelnemers aan de trial werden behandeld met cholecalciferol (vitamine D) 2000 IU per dag gedurende ongeveer 5 jaar. Ze kregen dit alleen of in combinatie met 1 g/dag omega 3 vetzuren. Beide behandelingen leidden tot een significante verlaging van de…

Artikelinformatie
Aanvaard op
In print verschenen in
week 30 2022

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2022;166:D6894
Vakgebied
Ouderen
Auteursinformatie

Erasmus MC, afd. Reumatologie, Rotterdam: dr. E. Lubberts, bioloog

Contact E. Lubberts (e.lubberts@erasmusmc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Gerelateerd
Voorkomen vitamine D en visolie auto-immuunziekten?
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Aan het begin van zijn artikel stelt de auteur: 'Auto-immuunziekten ... vormen de derde belangrijkste oorzaak van morbiditeit in de geïndustrialiseerde wereld en de belangrijkste doodsoorzaak onder vrouwen.[1]' Dat is onjuist. Referentie [1] geeft geen informatie over sterfte, maar Thomas et al hebben dit wel uitgezocht; zij vonden dat in 2003 alle autoimmuunziekten tesamen 1,6% van de sterfte bij vrouwen in het UK veroorzaakten. Voor vrouwen van 15-34 jaar was dit 3,3%.

Autoimmuunziekten veroorzaken langdurig lijden. Als vitamine D dat zou kunnen verminderen verdient dat alle aandacht. Maar het doet de geloofwaardigheid van het stuk geen goed om het te beginnen met een evident onjuiste bewering.

Martijn Katan
Literatuur

Thomas, S.L., Griffiths, C., Smeeth, L., Rooney, C., Hall, A.J., 2010. Burden of Mortality Associated With Autoimmune Diseases Among Females in the United Kingdom. Am J Public Health 100, 2279–2287. https://doi.org/10.2105/AJPH.2009.180273

De prevalentie voor auto-immuunziekten is hoger voor vrouwen dan voor mannen

Professor Katan wijst er terecht op dat auto-immuunziekten geen frequente doodsoorzaak zijn. Ik wil hem danken voor zijn kritische noot en de waardevolle informatie. Door het ongelukkig formuleren van de betreffende zin is de suggestie gewekt dat “auto-immuunziekten de belangrijkste doodsoorzaak is onder vrouwen”. Dit is onjuist. Wat ik wilde aangeven is dat: “de prevalentie voor auto-immuunziekten hoger is voor vrouwen dan voor mannen (1).” Ik hoop hiermee ontstane onduidelijkheden te hebben weggenomen.

 

Erik Lubberts

 

Erik Lubberts
Literatuur

1. Hayter SM, Cook MC. Updated assessment of the prevalence, spectrum and case definition of autoimmune disease. Autoimmun Rev. 2012;11:754-65. doi:10.1016/j.autrev.2012.02.001. Medline