Het sensitisatiemodel: een methode om een patiënt uit te leggen wat chronische pijn is

- Chronic pain is pain without a clear somatic substrate. As a result, patients with chronic pain often do not receive a clear diagnosis following a medical examination.

- In many patients, having pain without a proper explanation or diagnosis induces stress and the urge to search elsewhere for explanations and treatments.

- There is growing evidence that many chronic-pain syndromes, such as chronic low-back pain, whiplash and fibromyalgia, share the same pathogenesis: sensitisation of pain-modulating systems in the central nervous system at both spinal and supraspinal level.

- This central sensitisation is facilitated by numerous factors that contribute to the maintenance of pain in a way that differs from individual to individual.

- How sensitisation may develop and persist as a result of medical, psychological and social factors calls for research from the perspective of a bio-psycho-social model.

- If sensitisation is used to explain chronic pain to a patient and the patient understands the relation beween pain and the factors that play a role in the maintenance of the pain, this can lead to acceptation of a treatment learning to cope with these factors.

Samenvatting

- Chronische pijnklachten zijn pijnklachten zonder duidelijk somatisch substraat. Patiënten met chronische pijn krijgen na medisch onderzoek daardoor vaak geen duidelijke diagnose te horen.

- Het hebben van pijnklachten zonder dat zij uitleg of een diagnose krijgen, betekent voor veel patiënten meer onrust en kan aanleiding zijn voor het verder zoeken naar verklaringen en behandelingen.

- Bij veel chronische pijnsyndromen, zoals chronische lage rugklachten, whiplash en fibromyalgie, lijkt er één gemeenschappelijke pathogenese te zijn: sensitisatie van pijnmodulerende systemen in het centrale zenuwstelsel, zowel spinale als supraspinale.

- Deze centrale sensitisatie wordt gefaciliteerd door een groot aantal factoren die bijdragen aan het instandhouden van de pijn op een interindividueel verschillende manier.

- Hoe sensitisatie door medische, psychologische en maatschappelijke factoren kan ontstaan en blijven bestaan, vraagt om onderzoek vanuit een bio-psycho-sociaal model.

- Als de patiënt sensitisatie als verklaring voor chronische pijn krijgt en de relatie legt tussen pijn en de factoren die de sensitisatie onderhouden, dan is dit een belangrijke stap voor een behandeling gericht op het omgaan met deze factoren.

Artikelinformatie

Aanvaard op

25 oktober 2004

22 december 2004

In print verschenen in

week 51 2004

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2004;148:2535-8

Vakgebied

Anesthesiologie en pijn

Auteursinformatie

Academisch Ziekenhuis, Postbus 30.001, 9700 RB Groningen.

Afd. Revalidatie-Fysiotherapie: hr.D.Keizer, arts-onderzoeker.

Contact Pijnkennis- en Behandelcentrum, afd. Anesthesiologie: hr.dr.C.P.van Wilgen, onderzoeker, fysiotherapeut en psycholoog (c.p.van.wilgen@rev.azg.nl)