Een vrouw met naaldvormige kristallen in de urine

Wat is de diagnose?
Martijn Boon
Joost van de Ven
G.C. (Trudy) van Melsen
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A7206
Abstract
Download PDF

artikel

Casus

Een 24-jarige vrouw met een blanco voorgeschiedenis werd opgenomen op de IC-afdeling wegens een plotseling ontstane bewustzijnsdaling (glasgow-comascore: E4M5V4). Hetero-anamnestisch had patiënte sinds 2 weken een progressieve bovensteluchtweginfectie. Laboratoriumonderzoek van het bloed en de liquor toonde geen afwijkingen. Differentiaaldiagnostisch dachten wij aan een infectieuze of para-infectieuze meningo-encefalitis, waarbij een virale verwekker het meest waarschijnlijk werd geacht. Wij behandelden patiënte intraveneus met ceftriaxon (2 g 2 dd), amoxicilline (12 g / 24 h) en aciclovir (1500 mg / 24 h). 48 h na de start van de behandeling ontwikkelde patiënte een oligo-anurie met eenmalig kristallijne neerslag in de urinemeter. Het urinesediment toonde naaldvormige kristallen (zie de figuur), identiek aan in de literatuur beschreven aciclovirkristallen. Deze naaldvormige kristallen zijn duidelijk te onderscheiden van andere, vaker voorkomende sedimentvormen. Aciclovir kan een obstructieve nefropathie veroorzaken door kristalvorming in de niertubulus. Dit gebeurt wanneer er lokaal meer aciclovir in de tubuli wordt uitgescheiden dan kan worden opgelost in de voorurine. De belangrijkste risicofactoren hiervoor zijn: acicloviroverdosering, een te snelle intraveneuze toediening en dehydratie met een verminderde urineproductie. Wij staakten de behandeling met aciclovir en startten continue venoveneuze hemofiltratie. De nierfunctie van patiënte herstelde na 2 weken volledig. Dit is kenmerkend voor het beloop bij aciclovir-geïnduceerde acute nierinsufficiëntie.

Figuur 1

Diagnose

Aciclovir-geïnduceerde acute nierinsufficiëntie.

Auteursinformatie

Leids Universitair Medisch Centrum, afd. Anesthesiologie, Leiden.

Drs. M. Boon, aios anesthesiologie.

Medisch Centrum Haaglanden, Den Haag/Leidschendam-Voorburg.

Afd. Klinische Chemie: dr. J. van de Ven, klinisch chemicus.

Afd. Intensive Care: drs. G.C. van Melsen, internist-intensivist.

Contact drs. M. Boon (m.boon@lumc.nl)

Verantwoording

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.
Aanvaard op 6 januari 2014

Auteur Belangenverstrengeling
Martijn Boon ICMJE-formulier
Joost van de Ven ICMJE-formulier
G.C. (Trudy) van Melsen ICMJE-formulier

Ook interessant

Reacties