Een patiënte met een acuut ontstane rechterflankpijn

Wat is de diagnose?
P. Christian Remmelzwaal
Sofanne J. Ravensbergen
Anja Vos
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2021;165:D6227
Abstract

Casus

Een 68-jarige adipeuze patiënte, bekend met recidiverende urineweginfecties bij een verblijfskatheter, werd in verband met koorts en pijn in de linkerflank opgenomen. Op verdenking van een urosepsis behandelden wij patiënte met cefuroxim en tobramycine. De verblijfskatheter werd verwisseld. Na 5 dagen ontwikkelde zij plotseling hevige pijn in de rechter onderbuik en rechterflank. Hoewel er bij lichamelijk onderzoek geen sprake was van een acute buik, verrichtten wij op basis van een niet-pluisgevoel een CT-scan van het abdomen. Deze liet een hydronefrose rechts zien op grond van een obstructie van de distale rechter ureter door de katheterpunt (figuur). Hierop werd de…

Auteursinformatie

Treant Zorggroep, Scheper ziekenhuis, Emmen: P.C. Remmelzwaal, anios interne geneeskunde; Anja Vos, internist-infectioloog. Universitair Medisch Centrum Groningen (tevens: Treant Zorggroep, Scheper ziekenhuis, Emmen): dr. Sofanne J. Ravensbergen, anios longziekten en tuberculose.

Contact P.C. Remmelzwaal (p.c.remmelzwaal@umcg.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
P. Christian Remmelzwaal ICMJE-formulier
Sofanne J. Ravensbergen ICMJE-formulier
Anja Vos ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Julien
Puylaert

Met genoegen las ik de aardige Diagnose in Beeld van Remmelzwaal et al, waarin zij een patiënte met urosepsis beschrijven, die vijf dagen na opname haar eerste beeldvorming krijgt.

Urosepsis is een verzamelnaam van aandoeningen waarbij de arts het vermoeden heeft dat de symptomen van flankpijn, koorts, lage bloeddruk en afwijkend laboratorium (met name een sterk verhoogd CRP), hun oorsprong vinden in de urinewegen. Urosepsis wordt echter veroorzaakt door verschillende aandoeningen, zoals een cystitis met of zonder ascenderende pyelitis/pyelonefritis, een hematogene pyelonefritis of een pyonefrose op basis van een obstruerende uretersteen.

Met name deze laatste aandoening kan zich bij ouderen en patiënten met co-morbiditeit zeer atypisch presenteren en heeft een afwijkende behandeling, namelijk nefrostomie onder antibioticascherm. Om deze reden dient bij iedere patiënt met urosepsis op dag 1 een echografie gemaakt te worden en indien niet-conclusief, een (blanco) CT scan.

Iedere radioloog kent patiënten, die opgenomen waren met urosepsis, en na een aanvankelijke goede reactie op antibiotica, vier dagen na opname plotseling verslechterden. Bij CT werd dan een obstruerende uretersteen gezien, vaak met een matige hydronefrose, omdat de zieke en vaak gezwollen nier weinig urine produceert en de kelken dicht drukt (fig. 1).

Uiteindelijk ondergaat de patiënt dan in matige conditie een technisch moeilijke, maar wel levensreddende nefrostomie.

Tot slot, de mooie vuistregel: Fors verhoogd CRP + obstruerende uretersteen = nefrostomie onder antibiotica.

dr. Julien Puylaert, radioloog, Amsterdam UMC