Een kind met meningo-encephalitis tuberculosa, door DNA-'fingerprinting' in verband gebracht met een micro-epidemie van tuberculose in Zuid-Limburg

In a child fatal tuberculous meningoencephalitis was diagnosed and the Regional Public Health Service Geleen, Limburg, the Netherlands, was notified. Source identification and contact tracing (ring investigation) did not reveal a source of the infection. In a person living in the same village pulmonary tuberculosis had been diagnosed, but there was no evident contact between both patients. When the mycobacteria from all patients with tuberculosis were typed by DNA fingerprinting, both patients belonged to the same cluster, thus identifying the infection source of the meningoencephalitis patient. In the management of the outbreak 950 persons were examined in a contact tracing survey. Of them 35 had recently been infected and four of these had recently acquired pulmonary tuberculosis.

Discussion

Highly infectious patients with tuberculosis are able to infect persons who cannot be found by conventional contact tracing survey as the transmission of tuberculosis is more subject to casual encounters than was hitherto believed. DNA fingerprinting is a very useful method in contact investigation of tuberculosis. In the Netherlands, therefore, the early diagnosis and treatment of symptomatic patients with infectious tuberculosis is more important to stop the transmission of Mycobacterium tuberculosis than the identification and screening of risk groups in the population.

Samenvatting

Micro-epidemie

Bij een kind werd fatale meningo-encephalitis tuberculosa vastgesteld, hetgeen werd gemeld bij de Gemeenschappelijke Geneeskundige Dienst Westelijke Mijnstreek te Geleen. Door het gebruikelijke bron- en contactonderzoek (ringonderzoek) werd de bron van de infectie niet gevonden. Bij een persoon uit hetzelfde dorp was eerder longtuberculose vastgesteld, maar een duidelijk verband tussen beide gevallen ontbrak. Met behulp van DNA-‘fingerprinting’ werd een cluster van patiënten gedefinieerd die besmet waren met genotypisch dezelfde bacteriën en tot wie ook het kind met meningo-encefalitis behoorde en de longtuberculosepatiënt; zodoende werd de besmettingsbron van het kind met vrijwel volledige zekerheid vastgesteld. In totaal werden bij bron- en contactonderzoek 950 personen onderzocht: bij 35 werd een recente besmetting met Mycobacterium tuberculosis vastgesteld; 4 van deze personen leden aan een vorm van primotuberculose.

Epicrise

Zeer infectieuze tuberculeuze patiënten, bij wie de ziekte lang ongediagnosticeerd blijft, veroorzaken besmettingen tijdens toevallige, vluchtige ontmoetingen die door conventioneel contactonderzoek niet kunnen worden getraceerd. DNA-fingerprinting speelt daarom een belangrijke rol bij het contactonderzoek op tuberculose. Vroegtijdige diagnostiek en behandeling van patiënten met besmettelijke tuberculose is belangrijker om de transmissie van M. tuberculosis in Nederland te beperken dan het screenen van risicogroepen.