Dertig patiënten met een 'verborgen' ziekte: cryptokokken-meningitis

- In the period 1975-1985 30 cases of cryptococcal meningitis in the Netherlands were registered by the Reference Laboratory for Bacterial Meningitis in Amsterdam. We studied predisposing factors, symptoms, diagnosis, therapeutic results and the course of antigen titres in cerebrospinal fluid and in serum. The most important conclusion is, that in cases with lasting headache, frequently preceded by unexplained lung problems, cryptococcal meningitis should be considered, especially if lymphopenia is present as a result of concurrent disease or in an immunocompromised host. Analysis of antigens in blood and cerebrospinal fluid is important for the diagnosis and as a check on therapeutic effect. Lower mortality and prognosis could be achieved by early diagnosis. Out of the 98 patients with HIV-infection (AIDS) recorded in the Netherlands 64 died before January 1, 1986, 8 of them after cryptococcal meningitis. Analysis of incidence of this rare disease that shows an annual increase in occurrence, is possible in the Netherlands by central collection of CSF samples and isolated strains.

Samenvatting

In de periode 1975-1986 werden in het Referentielaboratorium voor Bacteriële Meningitis 30 patiënten geregistreerd met cryptokokken-meningitis. De ziektegeschiedenissen van deze patiënten werden geanalyseerd naar risicogroep, symptomen, diagnose, therapeutisch resultaat en verloop van antigeentiters in serum en liquor cerebrospinalis. De belangrijkste conclusie is dat men bij langdurige hoofdpijn, vaak voorafgegaan door onbegrepen longafwijkingen, dient te denken aan cryptokokken-meningitis, vooral als daarbij lymfopenie bij een tevoren bestaande immunologische stoornis of therapeutische immunosuppressie is ontstaan. Antigeenbepaling in bloed en liquor is dan een belangrijk hulpmiddel bij de diagnose en bij het controleren van het resultaat van de therapie. Indien de diagnose in een vroeg stadium wordt gesteld, zouden sterfte en prognose gunstig kunnen worden beïnvloed. Tot 1 januari 1986 waren van de 98 in Nederland herkende patiënten met AIDS er 64 overleden, van wie 8 na een cryptokokken-meningitis. Onderzoek naar de incidentie van deze zeldzame, maar steeds vaker geregistreerde ziekte, is in ons land mogelijk door centrale verzameling van bacterie-isolaties en monsters liquor cerebrospinalis.

Artikelinformatie

Aanvaard op

17 november 1986

1 juli 1987

In print verschenen in

week 26 1987

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 1987;131:1123-8

Vakgebied

Zenuwstelsel

Microbiologie

Interne vakken

Auteursinformatie

Universiteit van Amsterdam, vakgroep Medische Microbiologie, Referentielaboratorium voor Bacteriële Meningitis, afd. Bacteriologie, Amsterdam.

A.W.J.Teunissen (thans: Nederlands Instituut voor Praeventieve GezondheidszorgTNO, afd. Infectieziekten en Epidemiologie, Postbus 124, 2300 AC Leiden); prof.dr.H.C.Zanen, medisch microbioloog.

Contact A.W.J.Teunissen