De ICD in de terminale fase

Dames en Heren,

In Nederland zijn naar schatting 30.000 mensen met een inwendige cardioverterdefibrillator (ICD); dit aantal neemt toe. Artsen krijgen steeds vaker te maken met terminale patiënten met een ICD. Op het sterfbed is het niet zinvol en zelfs onwenselijk dat een ICD shocks afgeeft. De besluitvorming over het uitzetten van een ICD is echter moeilijk en de logistiek van het uitschakelen kan tot problemen leiden.

Een ICD wordt meestal geplaatst ter preventie van een plotse hartdood door ventriculaire ritmestoornissen. Bij patiënten met een ICD vanwege een verhoogd risico op dergelijke ritmestoornissen spreekt men van primaire preventie, bij patiënten die eerder ritmestoornissen hadden betreft het secundaire preventie. De indicatiestelling voor een ICD is de laatste jaren verruimd en door voortschrijdende technische verbeteringen is te verwachten dat deze verruiming verder toe zal nemen en er dus ook steeds vaker stervende patiënten met een ICD zullen zijn. Een ICD kan het…