De eenvoud van wetgeving en de weerbarstige praktijk

A recent assessment of the Dutch law pertaining to incompetent patients and their guardians suggests that physicians are uncertain about assessing their patients’ decision-making capacities, as well as about determining what the proper role and position of the incompetent patient’s guardian should be. In light of the fact that the uncertainty mentioned above has been a persistent finding in the assessment of the implementation of legislation ever since the introduction of the Medical Contract Act, the question arises as to how to account for the discrepancy between legal norms and prevailing practice. Conducting studies other than legal assessments, such as those utilising participant observation, could shed some light on this issue and may reveal that future interventions in the implementation of legal norms pertaining to incapacity and representation could better adopt a ‘practice-based’ rather than a ‘law-based’ approach.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

De Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) is een kernstuk van het Nederlandse gezondheidsrecht. Het is een compacte wettelijke regeling, waarin de informed-consentdoctrine en de uitzonderingen daarop juridisch zijn vastgelegd. De regeling behelst kortweg dat medisch handelen in beginsel steeds voorafgaande toestemming vereist van de patiënt, waarbij voldaan moet worden aan 2 condities. De 1e conditie betreft de kwaliteit en de toereikendheid van de informatie aan de patiënt en de 2e diens wilsbekwaamheid. De patiënt kan geen goede beslissing nemen als hij of zij niet voldoende geïnformeerd is; hij kan dit echter evenmin als hij niet over de daartoe vereiste verstandelijke vermogens beschikt. De wet geeft voorts aan wie plaatsvervangend namens een wilsonbekwame patiënt kan optreden.

Hoewel deze heldere hoofdlijn op brede instemming kan rekenen, roept de toepassing van de wet van meet af aan vragen op. Bij elke wetsevaluatie weerklinkt een roep om nadere handreikingen en richtlijnen, zeker als…