Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar
Resultaten van de Bronopsporings Eenheid Legionella-pneumonie in 2002-2012

Preventie van Legionella-pneumonie in Nederland*

Onderzoek
Jeroen W. Den Boer
Sjoerd M. Euser
Petra Brandsema
Linda Reijnen
Jacob P. Bruin
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2016;160:A9867
Abstract
Abstract
Sluiten
Prevention of Legionella pneumonia in the Netherlands: results from the Legionella Source Identification Unit, 2002-2012

Objective

To study the effectiveness of a Legionella pneumonia (LP) prevention programme.

Design

Observational study.

Method

We evaluated the effectiveness of the current LP prevention programme using two outcome measures, genotype match and cluster, for the period 2002–2012. If patients were associated with a source of infection via a matching or as part of a cluster it could be assumed that prevention of LP was achieved by implementing control measures for this source. By comparing genotypes we were given an indirect impression of the validity of the sampling process.

Results

Legionella pneumophila serogroup 1 was detected in 97 (7%) of the 1484 sampled sources. A likely source of infection was identified for 41 (2%) of the 1991 LP patients, and confirmed by matching. In more than half of these patients, the source was either a residential house or a hospital. Of the 1991 LP patients, 266 (13%) were part of a cluster. Two L. pneumophila serogroup 1 genotypes, ST47 and ST62, were present in 48% of the LP patients, but these genotypes were seldom detected in source sampling (0.9%).

Conclusion

The current method of source detection does not adequately contribute to the prevention of LP, because the presence of L. pneumophila serogroup 1 is not often detected in the source. Other sources than those currently known are probably involved in the transmission of these bacteria. Serial infection via a common source is a substantial cause of LP, which emphasises the importance of cluster registration. It is important to identify as yet unknown alternative infection sources.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Samenvatting

Doel

Onderzoeken wat de effectiviteit is van een programma dat gericht is op preventie van Legionella-pneumonie (LP).

Opzet

Observationeel onderzoek.

Methode

We evalueerden de effectiviteit van het huidige LP-preventieprogramma aan de hand van 2 uitkomstmaten, genotypische match en cluster, voor de periode 2002-2012. Als patiënten door een match of als onderdeel van een cluster gerelateerd waren aan een bron, was het aannemelijk dat preventie van LP werd behaald door het uitvoeren van beheersmaatregelen bij deze bron. Door vergelijking van genotypen kregen we indirect een indruk van de juistheid van bemonstering.

Resultaten

In 97 (7%) van de 1484 bemonsterde bronnen werd Legionella pneumophila serogroep 1 aangetoond. In totaal werd voor 41 van de 1991 LP-patiënten (2%) een waarschijnlijke bron gevonden, die met een match bevestigd werd. Bij meer dan de helft van deze patiënten was de bron een woon- of ziekenhuis. Van de 1991 LP-patiënten maakten 266 (13%) deel uit van een cluster. 2 genotypen van L. pneumophila serogroep 1, ST47 en ST62, kwamen voor bij 48% van de LP-patiënten, maar deze genotypen werden zelden aangetoond bij bronbemonstering (0,9%).

Conclusie

De huidige bronopsporing draagt niet optimaal bij aan preventie van LP, doordat aanwezigheid van L. pneumophila serogroep 1 niet vaak wordt aangetoond bij bronopsporing. Waarschijnlijk zijn andere dan de nu bekende bronnen betrokken bij transmissie van deze bacterie. Seriële besmetting via een gemeenschappelijke bron is een substantiële oorzaak van LP, wat het belang van clusterregistratie onderstreept. Het is belangrijk te achterhalen wat de nu nog onbekende alternatieve infectiebronnen zijn.

Artikelinformatie
Aanvaard op
In print verschenen in
week 16 2016

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2016;160:A9867
Vakgebied
Longziekten
Microbiologie
Publieke gezondheidszorg
Auteursinformatie

*Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in Emerging Infectious Diseases (2015;21:1167-73) met als titel ‘Results from the National Legionella Outbreak Detection Programme, the Netherlands, 2002-2012’. Afgedrukt met toestemming.

Streeklaboratorium voor de Volksgezondheid Kennemerland, Haarlem.

Dr. J.W. Den Boer, arts infectieziektebestrijding; dr. S.M. Euser, klinisch epidemioloog; L. Reijnen, moleculair analist; dr. J.P. Bruin, Legionella-deskundige.

RIVM, afd. Epidemiologie en Surveillance, Bilthoven.

Drs. P. Brandsema, epidemioloog.

Contact dr. J.W. Den Boer (j.denboer@streeklabhaarlem.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Verantwoording

Jacqueline de Vries en Wim Houtenbos, beiden Streeklaboratorium voor de Volksgezondheid Kennemerland, gaven ondersteuning bij de bronopsporing. De GGD’en droegen bij aan de gegevensverzameling en de Nederlandse medisch-microbiologische laboratoria zonden ons de patiëntisolaten voor genotypering.

Auteur Belangenverstrengeling
Jeroen W. Den Boer ICMJE-formulier
Sjoerd M. Euser ICMJE-formulier
Petra Brandsema ICMJE-formulier
Linda Reijnen ICMJE-formulier
Jacob P. Bruin ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties