Verband tussen neuroticisme en laag opleidingsniveau en de kans op posttraumatische stressstoornis bij vrouwen na een miskraam of doodgeboorte

To determine whether neuroticism and educational level are predictive variables for post-traumatic stress disorder (PTSD) in women following an unsuccessful pregnancy.

Design

Prospective.

Method

In the period June-September 1999, via advertisements in national newspapers, pregnant women with a gestation period shorter than 12 weeks were asked to participate in a study into their perception of the pregnancy. After they had agreed to participate they were given the ‘Eysenck personality questionnaire’ (EPQ) for neuroticism and other questionnaires, including a scale to determine their highest attained level. Every other month during the pregnancy and one month after the expected date of birth the participants were given brief questionnaires about the pregnancy, in which they were also asked to report miscarriage or stillbirth if such had occurred. Participants in whom the pregnancy had in fact ended unsuccessfully were contacted by telephone and asked to participate in a follow-up study with the ‘Post-traumatic symptom scale’ (PSS), among others.

Results

Of the 1339 women studied, 126 (9) experienced an unsuccessful pregnancy; 8 of these dropped out of the study (response rate: 94); one had not indicated her educational level. The remaining 117 women filled out the PSS after about one month. The average age was 31 years (SD: 4). The average duration of gestation at the moment of loss was 12 weeks (SD: 6; range 5-40). The average EPQ-score was 7.3 (SD: 4.6) and the average PSS-score was 18.1 (SD: 9.1). On the basis of the DSM IV, 31 women (26) fulfilled the criteria for PTSS and 86 women did not. The average PSS-score was 28.2 (SD: 7.0) for the group with PTSS and 14.7 (SD: 6.7) for the group without PTSS. Logistic regression analysis revealed that a later diagnosis of PTSS was significantly associated with a higher score for neuroticism (RR = 4.49; p = 0.004; 95 CI: 1.60-12.60), a lower educational level (RR = 0.65; p = 0.009; 95 CI: 0.48-0.90) and a longer duration of gestation (RR = 2.48; p = 0.001; 95 CI: 1.45-4.25).

Conclusion

In patients with a high educational level and a low score for neuroticism the risk of developing PTSS was negligible, while with a low educational level and a high score for neuroticism the estimated risk was about 70. Care and guidance should be concentrated primarily on this group

Samenvatting

Doel

Vaststellen of neuroticisme en opleidingsniveau voorspellende variabelen zijn voor posttraumatische stressstoornis (PTSS) bij vrouwen na het verlies van een zwangerschap.

Opzet

Prospectief.

Methode

Door een advertentie in landelijke bladen werd in de periode juni-september 1999 zwangere vrouwen met een zwangerschapsduur korter dan 12 weken gevraagd deel te nemen aan onderzoek naar de beleving van de zwangerschap. Na aanmelding werd bij hen de ‘Eysenck personality questionnaire’ (EPQ) voor neuroticisme afgenomen en andere vragenlijsten, onder andere over het opleidingsniveau. Om de maand tijdens de zwangerschap en 1 maand na de verwachte geboortedatum ontvingen de deelnemers korte vragenlijsten over de zwangerschap, waarin ook werd gevraagd naar een eventueel zwangerschapsverlies. Deelnemers die inderdaad een verlies hadden meegemaakt, werden vervolgens gebeld en hun werd gevraagd mee te doen aan vervolgonderzoek met onder andere de ‘Post-traumatic symptom scale’ (PSS).

Resultaten

Van de 1339 onderzochte vrouwen maakten 126 (9) een zwangerschapsverlies door; 8 van hen vielen uit (respons: 94); 1 had het opleidingsniveau niet ingevuld. De overige 117 vulden na ongeveer 1 maand de PSS in. De gemiddelde leeftijd was 31 jaar (SD: 4). De gemiddelde zwangerschapsduur ten tijde van het verlies was 12 weken (SD: 6; uitersten: 5-40). De gemiddelde EPQ-score was 7,3 (SD: 4,6) en de gemiddelde PSS-score 18,1 (SD: 9,1). Op basis van de DSM-IV voldeden 31 vrouwen (26) aan de PTSS-criteria en 86 vrouwen niet. De gemiddelde PSS-score was 28,2 (SD: 7,0) voor de groep met PTSS en 14,7 (SD: 6,7) voor de groep zonder PTSS. Door middel van logistische-regressieanalyse bleek dat een latere vaststelling van PTSS significant samenhing met een hogere neuroticisme-uitslag (RR = 4,49; p = 0,004; 95-BI: 1,60-12,60), een lager opleidingsniveau (RR = 0,65; p = 0,009; 95-BI: 0,48-0,90) en een langere zwangerschapsduur (RR = 2,48; p = 0,001; 95-BI: 1,45-4,25).

Conclusie

Bij patiënten met een hoge opleiding en laag neuroticisme was de kans op een PTSS verwaarloosbaar, bij een lage opleiding en hoog neuroticisme was de geschatte kans ongeveer 70. Zorg en begeleiding dienen zich bij voorkeur op deze groep te richten.