Van oorlog naar prioriteitsstrijd

Dossier

De ontwikkeling van het logistieke systeem van bloedtransfusies vond plaats tijdens de Eerste Wereldoorlog aan het westelijk front. In dit artikel vertel ik wie daarbij een leidende rol hebben gespeeld. Hierbij maak ik onderscheid tussen van wie de idee van antistolling met citraat komt en wie de stabilisatie van bloed door het toevoegen van glucose heeft ontdekt. Toevoeging van citraat is te beschouwen als een gelijktijdige ontwikkeling in meerdere landen. De stabilisatie van rode bloedcellen werd ontdekt door Amerikanen. Wat betreft de eer voor het toepassen van bloedtransfusies als logistiek systeem kwamen een Amerikaan en een Canadees tegenover elkaar te staan – toevallig met beiden dezelfde achternaam Robertson. De oorlog bracht ieder van hen ertoe zijn vinding van bloedtransfusie op ruime schaal in de praktijk te brengen. De Duitsers bleven veelal bij de traditionele behandeling van bloedverlies en shock door zoutoplossingen en acaciagom toe te dienen.