artikel
In de afgelopen 10 jaar is het aantal vitamine B12- en D-bepalingen dat door de huisarts wordt aangevraagd internationaal sterk toegenomen. Over de omvang van vitamine B12- en D-diagnostiek in Nederland is echter weinig bekend. In het kader van passende zorg is het van belang om te weten of deze stijging zich ook in Nederland voordoet. Zo kan eventueel de noodzaak van vitamine B12- en D-bepalingen heroverwogen worden. Het onnodig uitvoeren van deze vitaminebepaling werkt namelijk medicalisering, overdiagnostiek in de hand en leidt tot onnodig hogere zorgkosten . Het doel van deze studie was: onderzoeken wat de trend is in vitamine B12- en D-bepalingen aangevraagd door huisartsen bij patiënten met een zorgverzekering van VGZ.
Methode
Om de trends in vitamine B12- en D-diagnostiek onder VGZ-verzekerden in kaart te kunnen brengen is gebruikgemaakt van declaratiegegevens van Coöperatie VGZ over de periode 2015-2019. De gebruikte gegevens omvatten alle VGZ-declaraties van vitamine B12- en D-bepalingen in de onderzochte periode. De gegevens kunnen als representatief worden beschouwd, aangezien 24% van de populatie verzekerd is bij VGZ, verspreid over Nederland.
Resultaten
Uit de huidige studie blijkt dat tussen 2015 en 2019 zowel het absolute aantal B12- en D-bepalingen als het percentage patiënten bij wie een vitaminebepaling wordt uitgevoerd is gestegen. Het aantal vitamine B12-bepalingen steeg met 98,1% en het aantal vitamine D-bepalingen met 112% in de onderzochte periode. Het percentage patiënten met een B12-bepaling steeg van 4,8% naar 8,4%; het percentage patiënten met een D-bepaling steeg van 4,7% naar 9,1%. Het aantal vitamine B12- en D-bepalingen is door de jaren heen toegenomen binnen alle leeftijdscategorieën. Uit onze analyse blijkt echter dat het aantal vitaminebepalingen stijgt met de leeftijd, tot de één na hoogste leeftijdscategorie. Bij de oudste patiënten (≥ 70 jaar) neemt het aantal bepalingen weer licht af. Ook blijkt dat het grootste gedeelte van de bepalingen wordt uitgevoerd bij patiënten met een lage sociaal-economische status.
Conclusie
De hoeveelheid vitamine B12- en D-bepalingen en het percentage patiënten binnen de verzekerdenpopulatie dat een bepaling kreeg op aanvraag van de huisarts is in de afgelopen jaren sterk toegenomen. Vervolgonderzoek moet zich richten op het genereren van landelijke inzichten in de omvang en de gepastheid van de diagnostiek, verschillen tussen praktijken en de mogelijkheden tot verdere de-implementatie. Daarnaast dient er ook meer aandacht uit te gaan naar de evaluatie van de-implementatiestrategieën, en het opschalen van succesvolle (lokale) de-implementatiestrategieën naar de rest van het land.
De volledige versie van dit artikel is hier beschikbaar als supplement.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Landelijke campagne: ‘Doen of laten?’
Om doelmatig gebruik van vitamine B12- en D-diagnostiek onder huisartsen te stimuleren, loopt er momenteel een landelijk initiatief gecoördineerd door het programma ‘Doen of laten?’. Er worden verscheidene materialen aangeboden aan zowel patiënten als huisartsen om doelmatig gebruik van vitaminediagnostiek te stimuleren (www.doenoflaten.nl/vitamine/). Daarnaast is er voor alle huisartsenpraktijkmedewerkers een kosteloze (voor huisartsen) geaccrediteerde e-learning beschikbaar. De e-learning biedt onder andere informatie over de oorzaken en diagnose van vitamine B12- en D-deficiënties.
Reacties