Richtlijn ‘Diagnostiek en behandeling van inflammatoire darmziekten bij volwassenen’. II. Speciale omstandigheden en organisatie van de zorg

Klinische praktijk
Gerard Dijkstra
Luc J.J. Derijks
Govert J. Houwert
Hans Wolf
Ad A. van Bodegraven
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154:A1900
Abstract

Samenvatting

  • De richtlijn ‘Diagnostiek en behandeling van inflammatoire darmziekten (IBD) bij volwassenen’ beschrijft de aanbevolen, multidisciplinaire aanpak van volwassen patiënten met IBD na analyse van de literatuur, volgens principes van evidence-based richtlijnontwikkeling.

  • Colitis ulcerosa en ziekte van Crohn zijn geassocieerd met tijdelijke of permanente extra-intestinale aandoeningen: reactieve inflammatoire condities, geassocieerde condities en condities die ontstaan als gevolg van een langer bestaande darmziekte.

  • Als eerste probeert men de ziekteactiviteit van IBD te verminderen en daarna volgt, bij aanhoudende klachten, gerichte therapie van de extra-intestinale verschijnselen.

  • De fertiliteit bij vrouwen met IBD die nooit geopereerd zijn, is vergelijkbaar met vrouwen zonder deze aandoening. Met uitzondering van methotrexaat bij beide geslachten en van sulfasalazine bij mannen is van geen van de gebruikelijke medicamenten voor IBD een ongunstige invloed op de fertiliteit bekend. Na buikoperaties neemt de fertiliteit af.

  • IBD-patiënten wordt geadviseerd om alleen in een langduriger, rustige fase (idealiter > 1 jaar) van de aandoening zwanger te worden. De kans op zwangerschapscomplicaties is niet verhoogd indien de IBD in remissie is, maar wel bij ziekteactiviteit.

  • Nulliparae met een ileo-anale pouch hebben ongeveer 50% kans op fecale incontinentieklachten op langere termijn; daarom kan een geplande sectio in de a terme periode voor hen van voordeel zijn. Zo ook geldt dit bij vrouwen met complexe perianale ziekte.

  • De levensverwachting voor de totale groep patiënten met colitis ulcerosa is normaal, die voor de totale groep patiënten met ziekte van Crohn is licht verlaagd. Deze gunstige bevindingen zijn nog niet doorgedrongen tot verzekeraars van leven.

  • De veelvormige en door veel professionals te verlenen zorg voor een IBD-patiënt stelt hoge eisen aan de organisatie van de zorg door ziekenhuizen en behandelaars.

  • De transitie van kinderarts naar MDL-arts voor volwassenen is voor patiënten en ouders ingrijpend.

Auteursinformatie

*Namens de CBO-werkgroep ‘IBD bij volwassenen, waarvan de volledige samenstelling aan het einde van het artikel staat.

Universitair Medisch Centrum Groningen, afd. Maag-Darm-Leverziekten:: dr. G. Dijkstra, MDL-arts.

Máxima Medisch Centrum Veldhoven/Eindhoven: dr. L.J.J. Derijks, ziekenhuisapotheker-klinisch farmacoloog.

Medisch Consult Arbodienst Amsterdam: drs. G.J. Houwert, bedrijfsarts.

Academisch Medisch Centrum Amsterdam: dr. H. Wolf, gynaecoloog.

VU Medisch Centrum Amsterdam, afd. Maag-Darm-Leverziekten: dr. A.A. van Bodegraven, MDL-arts.

Contact dr. A.A. van Bodegraven (v.bodegraven@vumc.nl)

Verantwoording

De volledige tekst van de richtlijn en de evidence-tabellen zijn te vinden op http://www.cbo.nl/Downloads/721/rl_ibd_volw_09.pdf en op www.initiativeoncrohnandcolitis.nl.
De CBO-werkgroep ‘IBD bij volwassenen’ bestond, afgezien van de auteurs van dit artikel, uit (alfabetisch gerangschikt): dr. F.A. Albersnagel, klinisch psycholoog-psychotherapeut, Universitair Medisch Centrum Groningen; prof.dr. W.A. Bemelman, chirurg, Academisch Medisch Centrum Amsterdam; dr. J.J.E. van Everdingen, dermatoloog en secretaris Richtlijncommissie en secretaris Medisch Wetenschappelijke Raad CBO; prof.dr. D.W. Hommes, MDL-arts, Leids Universitair Medisch Centrum; dr. D.J. de Jong, MDL-arts, Universitair Medisch Centrum Sint Radboud Nijmegen; I. Kappé, IBD-verpleegkundige, Jeroen Bosch Ziekenhuis locatie: Groot Ziekengasthuis ’s-Hertogenbosch; M.L. Markus-de Kwaadsteniet, directeur, Crohn en Colitis Ulcerosa Vereniging Nederland, Breukelen; prof.dr. J.W.M. Muris, huisarts, Vakgroep Huisartsgeneeskunde Universiteit Maastricht; dr. B. Oldenburg, MDL-arts, Universitair Medisch Centrum Utrecht; dr. M.E.I. Schipper, patholoog, Universitair Medisch Centrum Utrecht; prof.dr. J. Stoker, radioloog, Academisch Medisch Centrum Amsterdam; ir. N.J. Wierdsma, diëtist, VU Medisch Centrum Amsterdam; dr. W.N.P. Willemsen, gynaecoloog, Universitair Medisch Centrum Sint Radboud, Nijmegen.
Belangenconflict en financiële ondersteuning: zie de richtlijn: http://www.cbo.nl/Downloads/721/rl_ibd_volw_09.pdf.
Aanvaard op 7 april 2010

Richtlijn ‘Diagnostiek en behandeling van inflammatoire darmziekte bij kinderen’
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties