Orthotope levertransplantatie bij HIV-positiviteit en krachtige antiretrovirale behandeling; de eerste patiënt in Nederland

- In a 49-year-old woman infected with HIV who was receiving highly-active antiretroviral treatment (HAART), terminal liver failure developed. She also had an acute exacerbation of hepatitis B. She was treated by means of liver transplantation and was in good condition two years later. At that time she was treated with tacrolimus, lamivudine, tenofovir, nelfinavir and hepatitis-B immunoglobulin. HIV-RNA and the DNA of hepatitis-B virus could not be detected, her CD4-count was not abnormal and the liver transplant functioned well. No opportunistic infections had developed. HIV infection has long been considered an absolute contraindication to solid organ transplantation, due to the increased risk of infection and rapid progression to AIDS. With HAART, restoration of immune function is possible. Currently, international experience with liver transplantation for HIV-positive patients that are not infected with hepatitis C has shown promising results. Specifically, the risks of transplant rejection, opportunistic infections and progression to AIDS are not increased. Therefore, criteria have been defined for solid organ transplantation in HIV-positive recipients.

Samenvatting

Bij een 49-jarige met HIV geïnfecteerde vrouw die krachtige antiretrovirale medicatie (HAART) kreeg, ontstond een eindstadium van leverfalen. Zij had tevens een acute exacerbatie van hepatitis B. Zij werd behandeld met levertransplantatie en 2 jaar daarna was zij in goede conditie. Zij werd op dat moment behandeld met tacrolimus, lamivudine, tenofovir, nelfinavir en met hepatitis-B-immunoglobuline. HIV-RNA en DNA van Hepatitis-B-virus waren ondetecteerbaar; het CD4-getal was niet-afwijkend en het transplantaat functioneerde goed. Er hadden zich geen opportunistische infecties voorgedaan. HIV-infectie is lang beschouwd als een absolute contra-indicatie voor orgaantransplantatie, vanwege de verhoogde kans op infecties en snelle progressie naar aids. Door HAART kan de immuunfunctie worden hersteld. Op dit moment geven internationale ervaringen met levertransplantatie bij HIV-positieve patiënten die niet geïnfecteerd zijn met hepatitis C veelbelovende resultaten. Met name zijn het risico van transplantaatafstoting, opportunistische infecties en progressie naar aids niet verhoogd. Derhalve zijn er voorwaarden geformuleerd voor orgaantransplantatie bij HIV-positieve ontvangers.