Op tijd voor Beijing: invloed van de biologische klok op sportprestaties

- Circadian rhythms are a common characteristic of multicellular organisms and evolved as an adaptation to the earth’s rotation on its axis. In humans, circadian rhythms are regulated by suprachiasmatic nuclei located at the base of the hypothalamus. The suprachiasmatic nuclei function as a biological clock that controls the daily rhythms of nearly all physiological functions. External light synchronises the endogenous clock to the environmental light-dark cycle. When travelling rapidly across multiple time zones, the endogenous clock must adjust to the new time. During the period of adjustment, many physiological circadian rhythms become desynchronised and jet lag occurs. Few studies have analysed the influence of jet lag on athletic performance. These studies indicate that performance levels can decline during jet lag. This seems to be a result of the desynchronized physiological state and sleep disturbances, leading to suboptimal values of blood pressure, heart rate, body temperature, and muscle strength. We give some advice for athletes who must cross multiple time zones shortly before a competition.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:1809-12

Samenvatting

Meercellige organismen vertonen 24-uursritmen als een evolutionaire aanpassing aan de gevolgen van de draaiing van de aarde om haar as. Bij de mens worden deze ritmen gestuurd door de suprachiasmatische kernen, die aan de basis van de hypothalamus liggen. Zij vormen een biologische klok die de 24-uursritmen van vrijwel alle lichaamsfuncties stuurt. Licht van buiten synchroniseert deze biologische klok met de dag-nachtwisseling. Wanneer men in korte tijd meerdere tijdzones passeert, vindt er een aanpassing van de biologische klok plaats. Als gevolg hiervan zijn lichaamsritmen onderling tijdelijk niet meer optimaal op elkaar afgestemd: er treedt een jetlag op. Slechts enkele studies hebben de invloed van een jetlag op sportprestaties onderzocht. Deze studies tonen aan dat het prestatieniveau tijdens een jetlag daalt. Dit wordt toegeschreven aan een verstoorde synchronisatie van lichaamsritmen en slaapgebrek, wat kan leiden tot suboptimale waarden van bloeddruk, hartslag, lichaamstemperatuur en spierkracht. Op basis hiervan geven wij enkele aanbevelingen voor sporters die vóór een wedstrijd meerdere tijdzones moeten passeren.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:1809-12