Lymfeklierevaluatie bij coloncarcinoom niet zinvol

Waarom dit onderzoek?

Bij patiënten die chirurgisch voor coloncarcinoom behandeld werden, bleek de overleving slechter naarmate er minder lymfeklieren waren onderzocht. Als verklaring voor dit fenomeen werd ‘onderstagering’ gepostuleerd en dit vormde de grondslag voor praktijkrichtlijnen waarin onderzoek van een minimum aantal lymfeklieren werd verlangd (in Nederland 10 lymfeklieren en in de VS 12).

Onderzoeksvraag

Leidt de verplichting tot onderzoek van een minimum aantal lymfeklieren bij patiënten met coloncarcinoom vaker tot het vinden van lymfekliermetastasen? Is dat vervolgens van betekenis voor een accuratere schatting van het sterfterisico?

Hoe werd dit onderzocht?

In een retrospectieve observationele cohortstudie werd longitudinaal onderzocht of er meer lymfeklieren werden geoogst gedurende de periode 1988-2008 als gevolg van de toegenomen druk op de naleving van de uitsnijprotocollen voor coloncarcinoom. Ook werd gekeken of er daardoor meer lymfekliermetastasen werden ontdekt en patiënten adequater gestageerd werden. Aantallen lymfeklieren en de kans op lymfekliermetastasering bij een patiënt werden steeds voor perioden van 3 jaar berekend.1

Belangrijkste resultaten

Het onderzoek omvatte 86.394 patiënten die chirurgisch waren behandeld voor een coloncarcinoom. Het percentage patiënten dat voldeed aan de norm van ten minste 12 lymfeklieren steeg van 34,6% bij aanvang van de studie naar 73,6% aan het einde van de studie. Er was desondanks geen toename van het aantal patiënten met positieve lymfeklieren. De hypothese van onderstagering werd in dit onderzoek derhalve niet ondersteund.

Consequenties voor de praktijk

Dit onderzoek laat zien dat de protocollair bepaalde, maar feitelijk tamelijk arbitraire minimumnorm voor het aantal onderzochte lymfeklieren geen meerwaarde heeft voor de patiënt. De uitkomsten van deze studie benadrukken wederom het belang van deugdelijk empirisch, dus evidence-based, onderzoek als basis voor praktijkrichtlijnen.