Immunologie in de medische praktijk. XXVI. Immunogenetica van chronische inflammatoire darmziekten

Klinische praktijk
G. Bouma
A.S. Peña
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 1999;143:2414-20
Abstract

Samenvatting

- Epidemiologische onderzoeken en familieonderzoeken hebben aangetoond dat genetische factoren een belangrijke rol spelen in de pathogenese van de chronische inflammatoire darmziekten (CIDZ): colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn.

- De genetische gevoeligheid voor CIDZ is complex, en volgt niet de Mendeliaanse wetten. Het onderzoek naar de betrokken genen wordt verder bemoeilijkt door klinische en genetische heterogeniteit.

- Met moderne moleculair-biologische technieken is het mogelijk de chromosomale locaties en genen van complexe, immuungemedieerde ziekten, waaronder CIDZ, daadwerkelijk te identificeren.

- Door genetisch associatieonderzoek is een rol vastgesteld van de genen van het humaan leukocytenantigeen(HLA)-systeem en van polymorfismen in de cytokinegenen in de pathogenese van CIDZ.

- Een andere onderzoeksmethode betreft screening van het gehele genoom met gebruikmaking van microsatellietmarkers en zogenaamd ‘affected sib-pair’-onderzoek. Hiermee zijn inmiddels 2 chromosomale locaties geïdentificeerd (IBD1 op chromosoom 16 en IBD2 op chromosoom 12) die met CIDZ samenhangen.

- De bevindingen voor CIDZ kunnen worden geëxtrapoleerd naar andere immuungemedieerde ziekten waaraan een genetische gevoeligheid ten grondslag ligt. Bepaalde chromosomale locaties blijken geassocieerd te zijn met meerdere auto-immuunziekten. Dit suggereert dat er twee soorten genen betrokken zijn bij deze ziekten: genen die coderen voor eiwitten die een sleutelrol spelen in de immuunrespons en predisponeren voor auto-immuunziekten in het algemeen, en ziektespecifieke genen die verantwoordelijk zijn voor het fenotype en de ernst van de ziekte.

Auteursinformatie

Academisch Ziekenhuis Vrije Universiteit, afd. Gastro-enterologie, Laboratorium voor Gastro-intestinale Immunogenetica, Van der Boechorststraat 7, 1081 BT Amsterdam.

Dr.G.Bouma, arts-medisch bioloog (thans: National Institutes of Health, Mucosal Immunity Section, Bethesda, MD, VS); prof.dr.A.S. Peña, gastro-enteroloog.

Contact dr.G.Bouma (gbouma@atlas.niaid.nih.gov)

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties