Het imperatieve karakter van medische technologie en de betekenis van 'geanticipeerde beslissingsspijt'

- Medical-technical possibilities are often experienced as strongly compelling. This imperative character of medical technology does not only apply to the medical profession: the ‘patients’ also often find it very difficult to refuse medical examinations or treatments. In this article we enter into the technological imperative with regard to the patients. In the analyses of various observations we try to find relationships with the decision theory, particularly for the aspect of ‘anticipated decision regret’. The fact that the prevention of feelings of regret plays an important role in the use of medical technology is illustrated with reference to a number of examples (liver transplantation, prenatal diagnosis, screening, in-vitro fertilization).

Samenvatting

Medisch-technische mogelijkheden worden vaak als sterk dwingend ervaren. Dit imperatieve karakter van medische technologie geldt niet alleen voor hulpverleners, maar ook ‘patiënten’ vinden het vaak moeilijk aangeboden diagnostiek of therapie af te wijzen. In dit artikel wordt ingegaan op dit voor de patiënten geldende dwingende karakter van technologie. Bij de analyse ervan wordt aansluiting gezocht bij beslissingstheorie, met name bij het aspect van de ‘geanticipeerde beslissingsspijt’. Dat het willen voorkomen van spijtgevoelens een belangrijke rol speelt bij het gebruik van medisch-technische mogelijkheden wordt geïllustreerd aan de hand van een aantal voorbeelden (levertransplantatie, prenatale diagnostiek, screening en bevolkingsonderzoek, in vitro-fertilisatie).