Eens omstreden, nu routine

Handen wassen, handschoenen en mondkapjes op de OK

Perspectief
Thomas M. van Gulik
Victor de Ridder
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2021;165:D5799
Abstract

Handen wassen, het opereren met handschoenen aan en het dragen van mondkapjes doen we in de chirurgie al meer dan 100 jaar. Deze maatregelen zijn routine geworden, terwijl ze bij de invoering nog omstreden waren. Een blik terug in de tijd.

Samenvatting

Handen wassen vóór en het dragen van handschoenen en mondkapjes tijdens operaties werden in de tweede helft van de 19e eeuw ingevoerd in het kader van antisepsis en asepsis. Het doel van deze maatregelen was om besmetting van de wond te voorkomen. Bij invoering waren deze maatregelen echter omstreden. De noodzaak van handen wassen werd aanvankelijk genegeerd. De eerste rubberen handschoenen werden door veel chirurgen gemeden, omdat deze het ‘weefselgevoel’ in de vingers belemmerden. Over het nut van het dragen van mondkapjes bestonden twijfels, omdat bij normaal ademen geen druppeltjes zouden worden gevormd die de wond konden besmetten. Tot halverwege de 20e eeuw waren er dan ook chirurgen die bij een operatie geen mondkapje of handschoenen droegen. Hoewel vandaag de dag het dragen van mondkapjes bij een operatie routine is, is er nog steeds geen wetenschappelijk bewijs dat deze maatregel effectief is in het voorkómen van postoperatieve wondinfecties.

Auteursinformatie

Amsterdam UMC, locatie AMC-UvA, afd. Chirurgie, Amsterdam: em.prof.dr. T.M. van Gulik, chirurg. UMC Utrecht, afd. Chirurgie, Utrecht: prof.dr. V. de Ridder, chirurg.

Contact T.M. van Gulik (t.m.vangulik@amsterdamumc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
Thomas M. van Gulik ICMJE-formulier
Victor de Ridder ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties