Eigentijdse interpretatie van longfunctiegegevens

Onderzoek
Philip H. Quanjer
Henk Stam
Frans W. Mertens
Johan C. de Jongste
Niels H. Chavannes
Henk C. Hoogsteden
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A7031
Abstract

Rectificatie

Op dit artikel is de volgende verbetering gekomen:

 

In figuur 2 zijn de lijnen van het GLI en GOLD omgedraaid. De gecorrigeerde figuur staat hieronder.

 

 

Figuur 2

Samenvatting

Doel

Vaststellen welke veranderingen optreden in de beoordeling van resultaten van spirometrisch onderzoek door overgang van referentiewaarden voor kinderen (Zapletal) en volwassenen (Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, EGKS) naar die van het Global Lung Function Initiative (GLI).

Opzet

Retrospectief onderzoek.

Methode

We analyseerden de spirometrische gegevens geforceerd expiratoir volume in 1 s (FEV1) en geforceerde vitale capaciteit (FVC), verkregen vóór en na bronchusverwijding, bij 1012 patiënten van 6-17 jaar (47,1% meisjes) en 4653 volwassen patiënten (18-91 jaar, 48,6% vrouwen). Op grond van de ondergrens van voorspelde waarden werd de prevalentie van luchtwegobstructie (FEV1/FVC-ratio < P5) en een abnormaal lage FVC (FEV1/FVC-ratio > 0,85, FVC < P5) berekend voor 9 groepen patiënten. Luchtwegobstructie werd ook geclassificeerd op basis van het criterium van het Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD): FEV1/FVC-ratio < 0,70.

Resultaten

De voorspelde waarden van de EGKS en Zapletal waren te laag voor FEV1 en FVC. De prevalentie van spirometrisch vastgestelde luchtwegobstructie op basis van de 3 voorspellingsformules verschilde weinig; een abnormaal lage FVC werd wat vaker waargenomen, vooral bij jongere volwassenen. GOLD-gedefinieerde luchtwegobstructie leidde tot 13,5% onderdiagnostiek bij patiënten jonger dan 45 jaar, en tot circa 33% overdiagnostiek bij ouderen, met een sterke leeftijdsafhankelijkheid.

Conclusie

De prevalentie van spirometrisch vastgestelde luchtwegobstructie verandert weinig door invoering van de GLI-referentiewaarden. Het GOLD-criterium voor luchtwegobstructie leidt tot onderdiagnostiek van luchtwegobstructie onder de 45 jaar, en tot aanzienlijke overdiagnostiek bij ouderen. Gebruik van z-scores maakt de interpretatie van meetgegevens onafhankelijk van leeftijd, lengte, geslacht en etnische groep en maakt ze klinisch valide.

Auteursinformatie

Erasmus MC, Rotterdam.

Afd. Longziekten: em.prof.dr. P.H. Quanjer, fysioloog (tevens: afd. Kindergeneeskunde-longziekten); dr. H. Stam, longfysioloog; F.W. Mertens, longfunctie-analist; prof.dr. H.C. Hoogsteden, longarts.

Afd. Kindergeneeskunde: prof.dr. J.C. de Jongste, .kinderarts-pulmonoloog.

Leids Universitair Medisch Centrum, afd. Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde, Leiden.

Dr. N.H. Chavannes, huisarts.

Contact em.prof.dr. P.H. Quanjer (pquanjer@gmail.com)

Verantwoording

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.
Aanvaard op 12 februari 2014

Auteur Belangenverstrengeling
Philip H. Quanjer ICMJE-formulier
Henk Stam ICMJE-formulier
Frans W. Mertens ICMJE-formulier
Johan C. de Jongste ICMJE-formulier
Niels H. Chavannes ICMJE-formulier
Henk C. Hoogsteden ICMJE-formulier
Interpretatie van spirometrie
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties