Eerste Nederlandse ervaringen met een presymptomatische DNA-test bij familiair mamma-/ovariumcarcinoom

- Recent discoveries in the field of molecular-genetic research make it possible to detect an increased genetic risk of tumours, because several genes are linked to hereditary forms of breast cancer. The breast cancer gene BRCA1, located on chromosome 17q, is quantitatively the most important gene so far. A BRCA1 gene mutation is estimated to occur in 1-3 per 1000 women in the general population, i.e. in about 10.000 women among the 4 million Dutch women aged 25-55 years. In this study experiences are described concerning oncologic, clinical-genetic and psychologic aspects in the first Dutch family in which a BRCA1-gene defect was detected with the corresponding hereditary breastovarian cancer syndrome. Of the relatives 88 participated in the genetic family study and 76 wished to be informed on the individual DNA-test results. From the first-degree relatives of the breast cancer patients 54 appeared to be gene mutation carrier.

The detection of a gene mutation in a woman could make her decide to undergo preventive mastectomy and (or) ovariectomy, besides regular breast examination and mammography. Surgeons and radiotherapists, the group of doctors who treat primary breast cancer, have to anticipate more radical operations with regard to breasts in this selected group of (future) patients. Detection of the gene may also have consequences for family planning.

Identification of carriers of the gene mutation can lead to a selection of women with increased risk of breast cancer. Primary or secondary preventive measures, early diagnostic management and regular examination may lead to a decrease in death from breast cancer.

Samenvatting

Recente doorbraken in het moleculair-genetische onderzoek maken het thans mogelijk vrouwen met een verhoogd genetisch risico van tumoren met zekerheid te identificeren: er zijn verschillende genen ontdekt die gekoppeld zijn aan erfelijke vormen van borstkanker. Het op chromosoom 17q gelokaliseerde borstkankergen BRCA1 is vooralsnog het kwantitatief belangrijkste predisponerende gen. Een BRCA1-genmutatie komt bij 1-3 per 1000 vrouwen uit de algemene bevolking voor, dat wil zeggen bij circa 10.000 van de circa 4 miljoen Nederlandse vrouwen in de leeftijd tussen 25-55 jaar.

In dit onderzoek worden de ervaringen beschreven op oncologisch, klinisch-genetisch en psychologisch gebied bij de eerste Nederlandse familie waarin een BRCA1-gendefect werd aangetoond en het daaraan verbonden erfelijk borst-ovariumkanker-syndroom. Van de benaderde familieleden werkte 88 mee aan het familieonderzoek en 76 wilde de uitslag van de DNA-test betreffende zichzelf weten. Van de directe bloedverwanten van de patiënten met kanker bleek 54 drager van de genmutatie.

De detectie van een BRCA1-genmutatie bij een vrouw uit een belaste familie kan haar doen besluiten behalve strenge controle ook preventieve dubbelzijdige mastectomie en (of) ovariëctomie te laten verrichten. Behandelaars van primair mammacarcinoom, chirurgen en radiotherapeuten, zullen dus weer moeten wennen aan meer mutilerende ingrepen in deze subgroep van (toekomstige) patiënten. Ook kan de ontdekking van het gen mogelijke consequenties hebben voor een eventuele kinderwens.

Identificatie van genmutatiedragers kan leiden tot selectie van een groep met bewezen groot risico bij wie primair of secundair preventief medisch ingrijpen, meer gerichte vormen van therapie en vroege diagnostiek door middel van intensieve controle een afname van de kankersterfte kunnen bewerkstelligen.

Artikelinformatie

Aanvaard op

17 oktober 1994

4 maart 1995

In print verschenen in

week 9 1995

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 1995;139:439-45

Vakgebied

Chirurgie

Genetica

Verloskunde/gynaecologie

Interne vakken

Kanker

Auteursinformatie

Dr. Daniel den Hoed Kliniek, Groene Hilledijk 301, 3075 EA Rotterdam.

Afd. Interne Oncologie: dr.J.G.M.Klijn, internist.

Afd. Chirurgie: dr.A.N.van Geel, chirurg.

Afd. Diagnostiek: mw.M.M.A.Tilanus-Linthorst.

Rijksuniversiteit, vakgroep Antropogenetica en Pathologie, Leiden.

Dr.P.Devilee, moleculair geneticus.

Erasmus Universiteit, Klinisch Genetisch Centrum, Rotterdam.

Mw.drs.C.Dudok-de Wit, psycholoog; mw.E.J.Meijers-Heijboer, klinisch geneticus.

Contact dr.J.G.M.Klijn

Verantwoording

Mede namens de Rotterdamse Werkgroep voor Erfelijke Tumoren (voorzitter: dr.J.G.M.Klijn), naast de auteurs verder bestaande uit: A.Logmans (gynaecoloog), mw.C.C.M.Bartels (mammadiagnost), mw.dr.P.G.Frets (psycholoog), dr.A.Tibben (psycholoog), prof.dr.M.F.Niermeijer (klinisch geneticus), dr.A.H.Bootsma jr.(assistent-geneeskundige), mw.A.Slot (radiotherapeut), mw.dr.S.C.Henzen-Logmans (patholoog), dr.J.A.Foekens (biochemicus), mw.dr.P.M.J.J.Berns (moleculair bioloog), dr.C.J.Cornelisse (moleculair patholoog), mw.dr.A.de Klein (geneticus), dr.J.W.Coebergh (epidemioloog).