Een man met pijn op de borst na veelvuldig braken

Casus

Een 60-jarige man werd naar het ziekenhuis verwezen wegens pijn op de borst en gewichtsverlies. De klachten waren een maand eerder begonnen, na een periode van braken. Onder de verdenking van een pneumonie had de huisarts hem behandeld met antibiotica, ondanks het ontbreken van koorts, kortademigheid of hoesten. Omdat klinisch herstel uitbleef, werd een thoraxfoto gemaakt die een hydropneumothorax liet zien (figuur a). Kweken van het pleuravocht toonden groei van vergroenende streptokokken (waaronder Streptococcus salivarius), micro-organsimen die als commensalen in de mond-keelholte voorkomen. Deze bevindingen wezen op een open verbinding tussen maag-darmkanaal en pleuraholte. Op de slikfoto werd inderdaad een oesofagopleurale fistel gezien (zie figuur b). Met endoscopisch onderzoek werden ulcuslijden en een maligniteit uitgesloten. Mogelijk was de fistel veroorzaakt door de episode van braken, waarbij een oesofagusdefect kan ontstaan, vergelijkbaar met het boerhaavesyndroom. De afwijking wordt in de literatuur maar zelden beschreven, in tegenstelling tot tracheo-oesofageale fistels. De meeste verbindingen tussen pleuraholte en de buitenwereld zijn het gevolg van bronchopleurale fistels, bijvoorbeeld bij een primair bronchuscarcinoom. Omdat conservatieve behandeling geen herstel van de fistel liet zien, werd uiteindelijk een stent geplaatst. Hierna kon patiënt zijn dieet uitbreiden en herstelde hij voorspoedig. Na 6 weken werd de stent verwijderd en was de fistel volledig gesloten.

Diagnose

Oesofagopleurale fistel.