Een kind aan wie de ouders psychiatrische zorg ontzegden

- A 15-year-old girl was admitted because of an abdominal tumour and inability to eat. History revealed that after an accident at 9 years of age she increasingly developed medically unexplained signs and symptoms (e.g. tunnel vision with blindness, paralysis and loss of sensitivity below the umbilicus, periods of diminished consciousness). No somatic explanation could be found; the parents rejected psychiatric examination. Upon physical examination the patient's weight was far below the third percentile (32 kg) and the tumour appeared to be the lumbar spine, palpable through the abdominal wall. Following tube feeding and behavioural therapy the girl gained weight and the tumour disappeared. No cause for the underweight was found. Conversion disorder was diagnosed. However, the parents strongly refused to accept this diagnosis; they lodged complaints with various bodies and made further treatment and counseling impossible. Children with psychological problems who were treated as having a somatic disorder by their mothers have been described before. The outcome can be lethal. Children showing unexplained signs and symptoms whose parents strongly refuse psychiatric care will be seriously jeopardised in terms of their somatic and psychological development. Physicians should identify this situation at an early stage.

Samenvatting

Een 15 jaar oud meisje werd verwezen in verband met een zwelling in de buik en onvermogen te eten. De voorgeschiedenis vermeldde dat zij op 9-jarige leeftijd, na een ongeluk, in toenemende mate onverklaarde klachten en verschijnselen had (onder andere kokerzien met blindheid, verlamming en sensibiliteitsverlies onder de navel, aanvallen van bewustzijnsdaling). Een somatische verklaring was nooit gevonden; psychiatrisch onderzoek werd door de ouders afgewezen. Bij lichamelijk onderzoek bleek het gewicht 32 kg (onder de P₃) te zijn; de zwelling was de door de buik palpabele wervelkolom. Met behulp van sondevoeding en gedragstherapie herstelde het gewicht zich en verdween de zwelling. Een oorzaak voor het ondergewicht was er, behoudens onvoldoende inname, niet. De diagnose ‘conversiestoornis’ werd gesteld, maar door de ouders werd deze diagnose met kracht bestreden; zij dienden bij diverse instanties klachten in. Verdere behandeling en begeleiding werd door hen onmogelijk gemaakt. Ook door eerdere auteurs is melding gemaakt van kinderen met psychische stoornissen die door hun moeders werden verzorgd alsof zij een lichamelijke aandoening hadden. De afloop kan daarbij dodelijk zijn. Kinderen met somatisch onverklaarbare verschijnselen van wie de ouders elke vorm van niet-somatische hulpverlening afwijzen, worden in hun lichamelijke en geestelijke ontwikkeling ernstig bedreigd. Artsen dienen dit beeld tijdig te herkennen.