Durf gendersensitief te werken

We leven in een wereld die wordt geleid door mannen die gendersensitiviteit actief bestrijden. In hun kielzog vinden we vrouwen – zoals Agema, Faber, en Uitermark – die zich voegen naar deze onrechtvaardige koers. Ook wetenschappelijke instituties dragen hieraan bij: tijdschriften en subsidieverstrekkers geven genderspecifieke thema’s zelden de prioriteit die ze verdienen.

De gevolgen zijn ernstig. Zo raakte hormonale substitutietherapie jarenlang onterecht in diskrediet door misinterpretaties van de Women's Health Initiative-studie. Zelfs bij het vaststellen van alzheimer lijkt genderbias een rol te spelen: vrouwen lijken twee keer zo vaak de diagnose te krijgen als mannen, deels doordat de standaardmeetschalen minder gevoelig zijn voor cognitieve achteruitgang bij mannen. We zouden inmiddels beter moeten weten. De overtuiging dat het in Nederland ‘wel meevalt’, is misschien wel onze grootste blinde vlek. Maar de cijfers spreken voor zich: alleen al efficiëntere zorg voor vrouwen kan mogelijk miljarden besparen.

Gendersensitiviteit is geen luxe, maar bittere noodzaak

Zorgprofessionals en wetenschappers moeten oog hebben voor de invloed van stereotype gendernormen en de ongelijke verdeling van macht, afhankelijkheid en verwachtingen die daarmee samenhangen. Kortom, we moeten genderbewust werken. Die bewustwording is geen luxe, maar bittere noodzaak. Want het ontbreken ervan leidt tot schade – fysiek, psychisch, maatschappelijk én economisch.

Abortuszorg laat dat pijnlijk duidelijk zien. In de Verenigde Staten worden vrouwenrechten in rap tempo uitgehold, met aantoonbare nadelige gevolgen voor de gezondheid en levenskwaliteit van vrouwen en kinderen. Ook in Nederland klinken zorgelijke geluiden: recente moties in de Tweede Kamer zaaien twijfel over deze essentiële vorm van zorg. Dat gebeurt niet in een vacuüm. Het weerspiegelt een bredere politieke koers waarin gendersensitiviteit niet alleen wordt genegeerd, maar doelbewust aan de kant wordt geschoven.

Zolang gendersensitiviteit wordt weggezet als ideologie in plaats van als professioneel uitgangspunt, zullen vrouwen en kinderen structureel schade blijven ondervinden. Het is tijd om gendersensitiviteit centraal te stellen – als maatstaf voor kwaliteit, rechtvaardigheid en vooruitgang. Niet alleen in de zorg voor vrouwen, maar in ons denken over zorg als geheel. Zorg is mensenwerk – en mensen verschillen. Juist daarom is gendersensitiviteit geen bijzaak, maar een basisvoorwaarde voor goede zorg en integere wetenschap. Het is tijd om daarnaar te handelen.