Covid-19: wat zegt oversterfte ons?

Geschilderde kruizen
Olaf M. Dekkers
Mark G.J. de Boer
Frits R. Rosendaal
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2023;167:D7080
Abstract

Steeds vaker passeert de term ‘oversterfte’, een maat voor het effect van de covid-19-pandemie op de mondiale sterfte. Ondanks de voordelen van deze maat ten opzichte van de gerapporteerde covid-19-sterfte, willen we in dit artikel laten zien dat de schatting en interpretatie van oversterfte niet vanzelfsprekend is.

Er is veel politieke aandacht voor de discussie over oversterfte. Een recente WHO-studie rapporteert een wereldwijde oversterfte van 14,9 miljoen mensen door de covid-19 pandemie;1 in Nederland is de oversterfte in 2020 en 2021 geschat op ongeveer 30.000 personen.2 Wat zegt deze maat over de werkelijke effecten van de pandemie? Kunnen we op basis van deze uitkomsten iets zeggen over de effectiviteit van de genomen maatregelen?

Sterfte door covid-19

Een eerste idee over sterfte door covid-19 kan worden verkregen door te kijken naar doodsoorzaken. Een arts moet na het overlijden van een patiënt de doodsoorzaak aangeven op het overlijdensformulier. In Nederland worden sterfte-oorzaken – waaronder sterfte door covid-19 – driemaandelijks gerapporteerd. Bekend is echter dat deze sterfte-oorzaken beperkt betrouwbaar zijn.3 Denk aan een oudere patiënt, bekend met hartfalen en met klachten van benauwdheid, die in het verpleeghuis overlijdt. Omdat er geen covid-19 test is afgenomen kan de…

Auteursinformatie

LUMC, afd. Klinische Epidemiologie, Leiden: prof.dr. Olaf. M. Dekkers (tevens: LUMC, afd. Endocrinologie, Leiden), internist en klinisch epidemioloog; dr. Mark G.J. de Boer (tevens: LUMC, afd. Infectieziekten, Leiden), internist-infectioloog; prof.dr. Frits R. Rosendaal, klinisch epidemioloog.

Contact O.M. Dekkers (o.m.dekkers@lumc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: ICMJE-formulieren met de belangenverklaring van de auteurs zijn online beschikbaar bij dit artikel.

Auteur Belangenverstrengeling
Olaf M. Dekkers ICMJE-formulier
Mark G.J. de Boer ICMJE-formulier
Frits R. Rosendaal ICMJE-formulier
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Covid-19
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties