Bijzondere oorzaak van recidiverende pneumothoraces bij vrouwen

Catameniale pneumothorax

Klinische praktijk
Annika W.M. Goorsenberg
Marit Pruis
Rogier C. Boshuizen
Vikash Hindori
Annelie Slaar
Paul Bresser
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2018;162:D2340
Abstract

Catameniale pneumothorax is een bijzondere vorm van pneumothorax. Catameniaal (Grieks: ‘καταμήνιος’) suggereert een maandelijks optreden. Thoracale endometriose wordt gezien als de oorzaak van catameniale pneumothorax. Hoewel de diagnose zelden wordt gesteld, was bij een derde van de vrouwen in de vruchtbare levensfase die chirurgisch werden behandeld vanwege een pneumothorax of een recidief daarvan, een catameniale pneumothorax de oorzaak.1,2 De behandeling verschilt sterk van die voor een primaire (spontane) pneumothorax, wat onderkenning ervan belangrijk maakt. Wij beschrijven een patiënte bij wie de diagnose pas na meerdere recidieven werd gesteld.

Samenvatting

Achtergrond

Thoracale endometriose is een van de oorzaken van een secundaire pneumothorax bij vrouwen. Bij 1 op de 3 premenopauzale vrouwen met een pneumothorax kan volgens de literatuur de diagnose ‘catameniale pneumothorax’ worden gesteld. In de praktijk wordt de diagnose echter niet of pas laat gesteld, terwijl de behandeling aanzienlijk anders is dan die voor een primaire pneumothorax.

Casus

Een 40-jarige vrouw kwam naar de SEH vanwege dyspneu en rechtszijdige thoracale pijn. Anamnestisch was sprake van recidiverende pneumothoraces en pijn rond de menstruatie. Thoracoscopisch werd thoracale endometriose vastgesteld. De endometriosehaarden werden verwijderd en patiënte werd daarna behandeld met hormonale onderdrukking van de menstruatiecyclus.

Conclusie

Bij premenopauzale vrouwen met een pneumothorax of een recidief daarvan is het belangrijk aan catameniale pneumothorax te denken. Infertiliteit, eerder bewezen abdominale endometriose en thoracale pijn rond de menstruatie zijn aanwijzingen voor thoracale endometriose dan wel een catameniale pneumothorax.

Auteursinformatie

Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, Amsterdam. Afd. Longgeneeskunde: drs. A.W.M. Goorsenberg (thans: arts-onderzoeker) en M. Pruis, coassistenten (beiden tevens: AMC, Amsterdam); dr. R.C. Boshuizen, aios longgeneeskunde; dr. P. Bresser, longarts. Afd. Cardiothoracale Chirurgie: drs. V. Hindori, cardiothoracaal chirurg. MC Slotervaart, afd. Radiologie, Amsterdam: dr. A. Slaar, aios radiologie (thans: radioloog).

Contact R.C. Boshuizen (r.c.boshuizen@olvg.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Verantwoording

De eerste twee auteurs droegen in gelijke mate bij aan de totstandkoming van dit artikel.

Auteur Belangenverstrengeling
Annika W.M. Goorsenberg ICMJE-formulier
Marit Pruis ICMJE-formulier
Rogier C. Boshuizen ICMJE-formulier
Vikash Hindori ICMJE-formulier
Annelie Slaar ICMJE-formulier
Paul Bresser ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties