Cafeïne, cannabis en cocaïne: van automedicatie tot 'automutilatie' bij volwassenen met aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD)

- Four patients whose automedication had attracted medical attention had signs compatible with adult attention deficit hyperactivity disorder (ADHD). Two of them, men aged 42 and 28, were seen with their hyperactive children in the outpatient department; they appeared to drink huge amounts of coffee, smoked heavily or used cannabis to facilitate sleep. The other two patients, a man aged 25 and a woman aged 35, were initially not diagnosed with ADHD; they had noticed that dopaminergic drugs like cocaine and an amphetamine-containing medication taken to lose weight made their behaviour much more ‘normal’, although the man was addicted. All experienced relief of their chaotic mental activity when they were treated with methylphenidate. Smoking and addiction due to undiagnosed ADHD may lead to ‘automutilation’. Early recognition and awareness of the symptoms of ADHD is important; the clinical interview should also cover items like automedication and other ADHD symptoms in the family.

Dames en Heren,

Door een goede anamnese valt veel te leren van een patiënt, bijvoorbeeld wanneer deze zelf een middel heeft gevonden ter bestrijding van de eigen klachten. Toch kan de keus van het middel niet optimaal zijn en zelfs, afhankelijk van de betreffende farmacologisch actieve stof, op termijn zelfbeschadigend. Desondanks levert de eigen vondst van de patiënt soms een leerzame (diagnostische) vingerwijzing op voor de praktiserend arts. Chaos, gebrek aan planning en aan tijdsbesef zijn voorbeelden van klachten waarvoor patiënten soms een vorm van zelfmedicatie lijken te hebben gevonden.

De innerlijke onrust zoals bij aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) staat bij kinderen en de laatste jaren ook bij volwassenen sterk in de belangstelling. Er werd in dit tijdschrift over deze aandoening slechts eenmaal eerder een klinische les gepubliceerd met volwassenen als patiënten, waarbij de nadruk lag op druk (motorisch) gedrag.1 Gezien de sterk wisselende uitingsvormen van deze door gen-omgevingsinteractie…