Blokkade van de plexus coeliacus bij patiënten met pijn door een pancreastumor

- Pancreatic cancer tends to be diagnosed at a relatively late stage of the disease when curative resection is precluded.

- In view of the poor prognosis and the severe pain, palliative care should be aimed at providing adequate pain relief and optimal quality of life.

- Pancreatic cancer pain is primarily treated by the combination of NSAIDs, adjuvant analgesic drugs, and oral or transdermal opioids.

- The neurolytic coeliac plexus block is recommended as adjuvant therapy for the palliative treatment of pancreatic cancer pain. In addition quality of life, especially functional and physical aspects, is significantly improved in patients following a coeliac plexus block.

- The most common approach to the coeliac plexus is the percutaneous posterior technique. Serious complications that may follow application of this technique include sensory disorders, muscle weakness and paraparesis.

- More recently, new techniques such as thoracoscopic splanchnicectomy and endoscopic ultrasound-guided coeliac plexus block have emerged as efficient alternatives in terms of pain relief and quality-of-life improvement.

- The neurolytic coeliac plexus block has become a well-developed method of pain relief in patients with pain resulting from malignancies of the pancreas. To define the role of these new techniques in the palliative treatment of pancreatic cancer pain, comparative studies regarding efficacy, side effects, and complications have to be performed.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:723-8

Samenvatting

- Indien bij een patiënt een pancreasmaligniteit wordt gediagnosticeerd, is de ziekte vaak in een vergevorderd stadium. Het grootste deel van de patiënten is dan niet meer curatief te behandelen.

- Vanwege de slechte prognose en de ernstige pijn moet palliatieve zorg gericht zijn op adequate pijnbestrijding en optimale kwaliteit van leven.

- Pijn door pancreaskanker wordt primair behandeld door de combinatie van NSAID’s, adjuvante analgetica en orale of transdermale opioïden.

- Voor de adjuvante palliatieve behandeling kan echter ook neurolytische plexus-coeliacusblokkade effectieve pijnstilling geven, met een duidelijke verbetering in de kwaliteit van leven, vooral in de functionele en fysieke deelgebieden.

- Neurolytische plexus-coeliacusblokkade wordt meestal uitgevoerd middels een dorsale percutane techniek. Ernstige complicaties na het toepassen van deze techniek zijn gevoelsstoornissen, spierzwakte en paraparese.

- Nieuwe blokkadetechnieken, zoals de thoracoscopische splanchnicectomie en de endoscopische echogeleide neurolytische plexus-coeliacusblokkade, zijn geïntroduceerd om de kwaliteit van pijnstilling te verbeteren en gelijktijdig de kans op deze complicaties te verkleinen.

- Inmiddels is neurolytische plexus-coeliacusblokkade een goed ontwikkelde methode van pijnstilling bij patiënten met pijn ten gevolge van een pancreasmaligniteit. Toekomstig vergelijkend onderzoek moet uitwijzen welke blokkadetechniek en welke benadering bij een patiënt met een pancreasmaligniteit leiden tot de beste pijnstilling.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:723-8