Bezorgd

Kort geleden overleed Hans van Mierlo, sinds de oprichting van die partij het gezicht van D66. Op het moment dat ik in de eindexamenklas zat, maakte hij grote indruk op ons en tijdens de op school nagebootste verkiezingen won D66 dan ook met grote meerderheid. Nadien waren wij getroffen door de woorden ‘wij waren bezorgd’, uitgesproken door Van Mierlo als rechtvaardiging voor de oprichting van de toen nieuwe partij. Als medici en zeker als hoofdredactie zijn wij ook regelmatig bezorgd. Bezorgd over ontwikkelingen die zich binnen ons vakgebied of in de maatschappij voordoen en waarvan wij verslag doen in dit tijdschrift (zie bijvoorbeeld het commentaar over werkgerelateerde vermoeidheid, bl. 532). Ook auteurs zijn vaak bezorgd en die delen hun zorg dan weer met ons. Daarbij hoeft het lang niet altijd om ingewikkelde of levensbedreigende onderwerpen te gaan. Neem nu het flesje water dat zich in ons dagelijkse leven heeft binnengedrongen. Overal waar men komt, zelfs op college en in onderwijsgroepen, treft men mensen aan met een flesje water op zak. Vaak gekocht voor een prijs die men te hoog vindt voor een liter benzine, lijkt het flesje te voldoen aan een onbedwingbare behoefte. Wat die behoefte precies is, is niet zo duidelijk, maar uit informeel onderzoek komt naar voren dat er aan het geregeld drinken van water gezondheidsbevorderende eigenschappen worden toegeschreven. Hoe anders was dat in mijn jeugd. Als kind mocht ik geen water bij het eten drinken omdat dat volgens mijn vader de speekselklieren lui zou maken. Mijn vader was niet medisch geschoold, maar in die tijd was zijn gezag binnen het gezin zo groot dat aan dit soort apodictische uitspraken absoluut niet werd getwijfeld. Nu leven wij echter in een tijd dat gezag wél wordt betwijfeld en waarin vaderlijke adviezen ‘evidence-based’ onderbouwd moeten zijn alvorens zij op enige navolging mogen rekenen. Waarom dan toch dat blinde geloof in het heilzame effect van water waarvoor tot nu toe het overtuigende bewijs ontbreekt? In dit nummer van het Tijdschrift nemen vader en zoon Meinders het waterprobleem onder de loep (bl. 534). Zij concluderen dat er vanuit gezondheidsperspectief geen redenen zijn om gewapend met een flesje water door het leven te gaan. Misschien komt het omdat watermanagement tegenwoordig koninklijke allures heeft, maar als zelfs medische studenten kritiekloos meegaan in een dergelijke waan is er alle reden voor ons om bezorgd te blijven.