Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Afzien van kunstmatige toediening van voeding en vocht bij psychogeriatrische patiënten in het verpleeghuis; een kwalitatief onderzoek door participerende observatie

Onderzoek
B.A.M. The
H.R.W. Pasman
B.D. Onwuteaka-Philipsen
M.W. Ribbe
G. van der Wal
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2003;147:705-8
Abstract
Abstract
Sluiten
Foregoing the artificial administration of fluids and food to psychogeriatric patients in nursing homes; a qualitative investigation by participative observation

To assess how the decision to start or forego the artificial administration of fluids and food (AAFF) to psychogeriatric patients in nursing homes is made.

Design

Qualitative investigation by participative observation.

Method

The qualitative (ethnographic) study was carried out by two researchers in two phases (October 1998-April 1999 and December 1999-February 2001) on 10 psychogeriatric wards in two nursing homes in the Netherlands, in which 35 patients with dementia, 8 nursing home practitioners, 43 nurses and 32 families were involved.

Results

So-called ‘theoretical saturation’ of the observed patterns was reached after 21 case descriptions; the remaining 14 were used to see whether the patterns found were correct. The process of progressive and total deterioration caused by dementia was considered to be a normal course of events and was scarcely reason to initiate AAFF in the terminal phase. AAFF appeared to occur mainly if there was an acute illness or occurrence that had to be medically treated, which required sufficient hydration. The disease process, current medical status, presumed quality of life of the patient, and wishes of the family were considered to be more important than living wills and policy agreements.

Samenvatting

Doel

Inzicht verkrijgen in de wijze waarop bij psychogeriatrische patiënten in het verpleeghuis het besluit wordt genomen om al dan niet af te zien van kunstmatige toediening van voeding en/of vocht (KVV).

Opzet

Kwalitatief onderzoek door participerende observatie.

Methode

De kwalitatieve (etnografische) studie werd in twee fasen uitgevoerd (oktober 1998-april 1999 en december 1999-februari 2001) door 2 onderzoekers op 10 psychogeriatrische units in 2 verpleeghuizen, waarbij 35 patiënten, 8 verpleeghuisartsen, 43 verzorgenden en 32 families waren betrokken.

Resultaten

Zogenaamde ‘theoretische verzadiging’ van gevonden patronen werd bereikt na 21 casusbeschrijvingen; de overige 14 werden gebruikt om te kijken of de gevonden patronen klopten. De geleidelijke achteruitgang, veroorzaakt door dementie, werd door de artsen als normaal beloop beschouwd en was in de terminale fase zelden aanleiding tot KVV-beslissingen. Deze besluiten werden vrijwel uitsluitend genomen wanneer er een acute aandoening of gebeurtenis was die medisch moest worden behandeld en waarvoor de kortdurende KVV-toediening noodzakelijk was. Het ziekteproces, de medische conditie, de veronderstelde kwaliteit van leven van de patiënt en de wens van de familie werden bij KVV-beslissingen belangrijker geacht dan wilsverklaringen en beleidsbeslissingen.

Artikelinformatie
Aanvaard op
In print verschenen in
week 15 2003

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2003;147:705-8
Vakgebied
Onderwijs en Methodologie
Ouderen
Publieke gezondheidszorg
Auteursinformatie

VU Medisch Centrum, Instituut voor Extramuraal Geneeskundig Onderzoek, Van der Boechorststraat 7, 1081 BT Amsterdam.

Afd. Sociale Geneeskunde: mw.mr.dr.B.A.M.The, cultureel antropoloog en jurist; mw.drs.H.R.W.Pasman, socioloog-verpleegkundige (tevens: afd. Verpleeghuisgeneeskunde); mw.dr.B.D.Onwuteaka-Philipsen, gezondheidswetenschapper; prof.dr.G.van der Wal, hoogleraar sociale geneeskunde.

Afd. Verpleeghuisgeneeskunde: prof.dr.M.W.Ribbe, hoogleraar verpleeghuisgeneeskunde.

(am.the.emgo@med.vu.nl).

Contact mw.mr.dr.B.A.M.The (am.the.emgo@med.vu.nl)

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties