Verklaringen voor de relatie tussen depressie en verhoogde sterfte

- Depression is a highly prevalent disorder at all levels of health-care delivery.

- Depression has an unfavourable effect on the prognosis of somatic illnesses, and is associated with excess mortality.

- Several mechanisms may contribute to these relationships. First of all, depression affects behaviour. Depressed patients show more unhealthy living habits, less compliance with medical treatment, and a higher number of accidents and suicides. Secondly, biological aspects of depression are important. Dysregulation of the neuro-immune system, hyperactivity of the hypothalamic pituitary adrenal axis, and autonomic dysregulation may all have a negative effect on both the prognosis of somatic illnesses and the lifespan.

- Although studies have suggested beneficial effects of the treatment of depression in (somatic) patients, it remains unclear whether treatment may also affect survival.

- Further research is needed to investigate the occurrence of and to unravel the mutual influences of depression and somatic illnesses, to search for possible pathogenetic mechanisms that may underlie both depression and medical disorders, and to assess the effects of depression treatment on biological parameters and survival.

Samenvatting

- Depressie heeft een hoge prevalentie in de eerste- en tweedelijnsgezondheidszorg.

- Depressie heeft een ongunstige invloed op de prognose van somatische aandoeningen en hangt samen met een verhoogde kans op overlijden.

- Diverse mechanismen kunnen dit verband verklaren. Op het gebied van het (ziekte)gedrag hangt depressie samen met ongezonde leefgewoonten, een slechtere therapietrouw en een hoger aantal ongelukken en suïcides. Met depressie samenhangende pathogenetische mechanismen, zoals neuro-immuundisregulatie, hyperactiviteit van de hypothalamus-hypofyse-bijnieras en sympathicoadrenerge disregulatie, kunnen verantwoordelijk zijn voor het ongunstige beloop van lichamelijke ziekten en de verhoogde sterftekans.

- Hoewel gunstige effecten van behandeling van depressie bij (somatische) patiënten zijn beschreven, is nog onduidelijk of de overleving hierdoor wordt beïnvloed.

- Verder onderzoek is noodzakelijk naar het vóórkomen en de onderlinge beïnvloeding van depressie en lichamelijke ziekten, naar pathogenetische verbanden die aan beide typen aandoeningen ten grondslag liggen, en naar de effecten van behandeling van depressie op biologische parameters en op overleving.

Artikelinformatie

Aanvaard op

7 januari 2004

9 juni 2004

In print verschenen in

week 23 2004

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2004;148:1133-7

Vakgebied

GGZ

Auteursinformatie

Mentrum GGZ, 2e Constantijn Huygensstraat 37, 1054 AG Amsterdam.

GGZ Buitenamstel, Amsterdam.

Mw.M.A.Bremmer, assistent-geneeskundige (tevens: VU Medisch Centrum, afd. Psychiatrie, Amsterdam).

VU Medisch Centrum, Amsterdam.

Afd. Psychiatrie: hr.prof.dr.A.T.F.Beekman, hr.prof.dr.W.J.Hoogendijk, hr.prof.dr.W.van Tilburg, psychiaters (allen tevens: GGZ Buitenamstel, Amsterdam).

Instituut voor Extramuraal Geneeskundig Onderzoek: mw.prof.dr. D.J.H.Deeg, epidemioloog (tevens: afd. Psychiatrie).

Contact Hr.R.A.Schoevers, psychiater (robert.schoevers@mentrum.nl)