Rupsje Nooitgenoeg

Opinie
Yolanda van der Graaf
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:B753

artikel

Veel mensen hebben last van de stortvloed aan artikelen die iedere dag verschijnt. Niet in het minst de arts die het vak probeert bij te houden. Een simpele zoekactie in PubMed laat zien dat er in 2010 meer dan een half miljoen nieuwe artikelen in de Engelse taal verschenen waarbij ik voor de zuiverheid alleen naar artikelen kijk waarvan de inhoud op mensen van toepassing is. De vele tijdschriften die niet in PubMed worden vermeld, maar wel vaak ongevraagd op de mat rollen, laat ik buiten beschouwing. Een slimme onderzoeker is tegenwoordig, door alle ruis op de lijn, toch al gauw een half jaar bezig om alle relevante literatuur met betrekking tot een simpele klinische vraag te filteren en samen te vatten.

Over het meten van impact van al die wetenschappelijke artikelen is veel geschreven. Een rijzende ster is de zogenaamde Hirschindex (H). Deze index meet het aantal citaties dat een artikel oplevert. Als een onderzoeker een H van 20 heeft wil dit zeggen dat 20 van de publicaties waarvan hij auteur is, ten minste 20 maal zijn geciteerd. Deze index telt alle auteurs even zwaar. Of je nu het onderzoek bedacht en opgeschreven hebt, of comfortabel meelift op de bagagedrager van succesvolle onderzoekers: Je H zal dat niet verraden.

Er valt veel meer aan te merken op al dat getel. Het allerbelangrijkste is wel dat er helemaal geen klinische impact van artikelen wordt gemeten. Hoeveel artikelen veranderden vorig jaar daadwerkelijk de klinische praktijk in uw vakgebied? Waarschijnlijk zijn deze op een hand te tellen en vaak zal tellen niet nodig zijn. Wetenschappelijke impact is een loos begrip als het niet gekoppeld is aan zichtbare veranderingen in de praktijk. Ook het veel geprezen ‘beter begrijpen hoe het lichaam werkt’ zal uiteindelijk tot meer gezondheid moeten leiden. Als we de wetenschap blijven waarderen zoals we nu doen, zullen alle ‘rupsjes Nooitgenoeg’ PubMed blijven vervuilen. Dat zal zulke vormen aannemen dat de potentiële gebruikers van al die kennis die database niet meer raadplegen. We moeten beginnen met het afstraffen van veelschrijverij en het opknippen van studieresultaten. De meeste artikelen worden nooit geciteerd. Niet alleen de H, maar ook deze zogenaamde ‘sleeping beauty’s’ zouden prominent op de cv’s van onderzoekers moeten worden vermeld.

En we moeten nadenken over hoe we klinische impact kunnen meten. Dat is heel wat lastiger dan al dat getel, dat wel. Tot die tijd helpen we u die artikelen te vinden die wel belangrijk zijn voor de klinische praktijk. Het onderzoek naar veiligheidsincidenten in de huisartsenpraktijk (A3730; bl. 1874) is er zo een.

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties