Fabricatie van data in medisch-wetenschappelijk onderzoek

Niet alle gepubliceerde data zijn betrouwbaar

Grafiek waarvan één lijn vastgepakt wordt
Ben Willem J. Mol
Esmée M. Bordewijk
Madelon van Wely
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2024;168:D8097
Abstract

Niet alle onderzoeksgegevens zijn even betrouwbaar. Soms worden data moedwillig vervalst. Hoe herken je dat? Fraude met data ondermijnt het vertrouwen in medische wetenschap. Wat kunnen we daar tegen doen?

Lange tijd is aangenomen dat publicaties in medische tijdschriften, zelfs die van aantoonbaar slechte kwaliteit, lage integriteit en een hoog risico op vertekening, op zijn minst gebaseerd waren op echte gegevens. Wanneer fraude met gegevens aan het licht kwam, werd dat afgedaan als incident. Daarom is er nooit serieus aandacht besteed aan de mogelijkheid dat gerandomiseerde klinische trials (RCT’s) en ander klinisch-wetenschappelijk onderzoek dat voor peer review wordt aangeboden, in verregaande mate gemanipuleerd of zelfs volledig verzonnen kunnen zijn.1 Tijdschriftredacteuren en peer reviewers overwegen zelden de mogelijkheid dat het onderzoek nooit heeft plaatsgevonden. Toch komt dit voor; de kadertekst bij dit artikel beschrijft een voorbeeld daarvan.

Bij fraude in medisch-wetenschappelijk onderzoek is niet alleen de veiligheid van de patiënt in het geding. Fraude ondermijnt ook het vertrouwen dat het publiek in de wetenschap moet kunnen hebben, en gaat dus ten koste van het vertrouwen in de meerderheid van collega’s…

Auteursinformatie

Monash University, afd. Verloskunde/Gynaecologie, Clayton, Australië: prof.dr. B.W. Mol, gynaecoloog. Amsterdam UMC, afd. Verloskunde/Gynaecologie, Amsterdam: dr. E.M. Bordewijk, aios gynaecologie en verloskunde; dr. M. van Wely, klinisch epidemioloog.

Contact B.W. Mol (ben.mol@monash.edu)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: ICMJE-formulieren met de belangenverklaring van de auteurs zijn online beschikbaar bij dit artikel.

Auteur Belangenverstrengeling
Ben Willem J. Mol ICMJE-formulier
Esmée M. Bordewijk ICMJE-formulier
Madelon van Wely ICMJE-formulier
Dit artikel wordt besproken in#38 Waardeloze trials?
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties